ලේක්හවුස් ආයතනයේ මරදාන කැලණි වැලි ශාඛාවේ නව ඩිජිටල් මුද්‍රණ යන්ත්‍රයක් ස්ථාපිත කිරීම ඊයේ (11) සිදු කෙරිණි.මේ යන්ත්‍රය ස්ථාපිත කිරීමත් සමඟ මුද්‍රණ කලාවේ නව පෙරළියක් සිදු කරමින් අති නවීන පැහැදිලි වර්ණ රටාවෙන් යුතු ප්ලෙක්ස් මුද්‍රණ ලබා ගත හැකිවීම සුවිශේෂි කරුණකි.
එම අවස්ථාවේදී පළමුවෙනි මුද්‍රණ ඇණවුම ට්‍රයිකෝ සමාගම් සමූහයේ අධ්‍යක්ෂ ජයන්ත කන්නංගර මහතා සහ ඉනොවේටිව් මීඩියා රිලේෂන්ස් පෞද්ගලික සමාගමේ සභාපතිනී සහ කළමනාකරණ අධ්‍යක්ෂිකා නුරාධා පතිරණ මහත්මිය විසින් ලේක්හවුස් ආයතනයේ සභාපති මහාචාර්ය හරේන්ද්‍ර කාරියවසම් සහ කර්තෘ මණ්ඩල අධ්‍යක්ෂ ජ්‍යෙෂ්ඨ මාධ්‍යවේදී සිසිර පරණතන්ත්‍රී මහත්වරුන් වෙත භාර දුන් අයුරු.
ලේක්හවුස් ආයතනයේ මෙහෙයුම් අධ්‍යක්ෂ නීතිඥ මංජුල මාකුඹුර,නීති හා පරිපාලන අධ්‍යක්ෂ නීතිඥ ජනක රණතුංග,සාමාන්‍යාධිකාරී සුමිත් කොතලාවල,අතිරේක සාමාන්‍යාධිකාරී වී.එස්. බොයිස්, නියෝජ්‍ය සාමාන්‍යාධිකාරී චින්තක යාපා, නියෝජ්‍ය සාමාන්‍යාධිකාරී ප්‍රමිතා ජයමහ ප්‍රවාහන අංශයේ ජේ්‍ෂ්ඨ කළමනාකරු තිස්ස ධම්මික, මෙහෙයුම් කළමනාකරු ගයාන් බණ්ඩාර, ඩිජිටල් මුද්‍රණ ඒකකයේ කළමනාකරු අර්ජුන දිනේෂ් සිරිවංශ, නියෝජ්‍ය කළමනාකරු සුමිත් ප්‍රසන්න, සුභසාධක කළමනාකරු පී. එල්. පී රවීන්ද්‍ර මහත්ම මහත්මීහු මේ අවස්ථාවට එක්ව සිටියහ.
වරාය නගර නීතිය වෙනුවට අපි අලුත් නීතියක් ගෙන එනවා අක්වෙරළ ආර්ථිකයක් ඇති කිරීම එහි අරමුණයි
රට තුළ සිදු කළ යුතු නව ආර්ථික පරිවර්තනය වෙනුවෙන් පසුගිය මාස 14ක කාලය තුළ නව නීති 42ක් පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කර ගත් බව ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා පැවසීය.
ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා මේ බව සඳහන් කර සිටියේ “වට්ස් නිව්” තරුණ නීති වෘත්තිකයන් සමඟ නීති ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳ කොළඹ බණ්ඩාරනායක ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණ ශාලාවේ පෙරේදා (03) පැවති කතිකාවට එක්වෙමිනි.
තවදුරටත් ජනාධිපතිවරයා මෙසේ ද පැවසීය.
මෙම වසරේ අප්‍රේල්, මැයි මාසය වන විට රටේ බංකොලොත්භාවය නීත්‍යනුකූලව අවසන් වෙනවා.
එසේම තවත් නීති 62ක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර සම්මත කර ගැනීමට නියමිතයි. එය මෙවර පාර්ලිමේන්තුවේ දී සිදු කර ගත නොහැකි වුවහොත් ඉදිරි පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර සම්මත කර ගන්නවා.
රට දියුණු කිරීමට ලෝකය පිළිගන්නා නීති හඳුන්වා දීම වැදගත්. වාණිජ කටයුතුවල නිරත රාජ්‍ය ආයතන ව්‍යුහය වෙනස් කරමින් රාජ්‍ය සංස්ථා සියල්ල සමාගම් බවට පත් කර එම සියලු සමාගම් එක් ප්‍රධාන සමාගමකට භාර කිරීමට ආණ්ඩුව කටයුතු කරනවා.
පොදූ මූල්‍ය කළමනාකරණ පනතක්, පොදු ණය කළමනාකරණ පනතක්, කෘෂි නවිකරණ පනතක් මෙන්ම මෙම සියලු ඉලක්ක සපුරාගත හැකි ආර්ථික පරිවර්තන පනතක් ගෙන එනවා. දැනට තිබෙන ආයෝජන මණ්ඩලය වෙනුවට ආර්ථික කොමිසමක් ඇති කිරීමට බලාපොරොත්තු වෙනවා. ආයෝජන මණ්ඩලය යටතේ තිබෙන වෙළෙඳ කලාප මෙන්ම අලුතින් ඇති කරන වෙළෙඳ කලාප ඒ යටතේ පාලනය කෙරෙනවා.
එමෙන්ම ජාතික නිෂ්පාදන කොමිසම ඇති කිරීම, සංචාරක ව්‍යාපාරයට අදාළ නව නීතියක්, දේශගුණික විපර්යාස වළක්වා ගැනීම පිළිබඳ නීතියක්, නව පරිසර නීතියක්, සිංහරාජ, ශ්‍රීපාද අඩවිය, හෝර්ටන් තැන්න, වස්ගමුව වැනි ජාතික වනෝද්‍යාන ආරක්ෂා කිරීම වෙනුවෙන් නව නීති ගෙන ඒමට අපේක්ෂා කරනවා. එමෙන්ම වාණිජ දෙපාර්තමේන්තුව අහෝසි කර නව ජාත්‍යන්තර වෙළෙඳ මධ්‍යස්ථාන ඇති කර විදේශ අමාත්‍යාංශය සමඟ එම කටයුතු ක්‍රියාත්මක කරනවා.
අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රය තුළ ක්‍රියාත්මක වන්නේ 1944දී පමණ හඳුන්වා දුන් නීති. අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයට ද නව නීති රැසක් හඳුන්වා දීමට කටයුතු කරනවා.
මෙම නීති ගෙන ඒම නැවැත්වීමට ඇතැමුන් උත්සාහ කළද පාර්ලිමේන්තුවේදී ඒවා සම්මත කර ගැනීමෙන් පසු එම නීති අහෝසි කිරීමට හෝ වක්‍රව ක්‍රියා නොකර සිටීමට කිසිවෙකුට නොහැකියි. අර්ථ නිරූපණය කිරීමේ මුවාවෙන් රටේ නීතිය සීමා කර පාර්ලිමේන්තුවේ බලතල සීමා කිරීමට ඇතැමුන් ගන්නා උත්සාහය නිෂ්ඵල කාර්යයක්.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව බලය තිබෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවට මිස අන් තැනක නොවේ. ජනාධිපති විධායක බලය අහෝසි කිරීමට පාර්ලිමේන්තුවට හැකියාව තිබෙනවා. නමුත් පාර්ලිමේන්තුව සතු බලතල පාර්ලිමේන්තුවටවත් අහෝසි කළ නොහැකියි.
කිසිවකුට මෙම නීති සීමා කිරීමට අවශ්‍ය නම් එය පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර ව්‍යවස්ථාදායක, අධිකරණ බලතල ඉදිරියේ විභාග කළ හැකියි. නමුත් මේවා නවත්වා දමා ජනතාවට තවදුරටත් දුක් විඳීමට ඉඩ දිය නොහැකියි.
මෙම කටයුතු මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීමක් ලෙස පෙන්වා දීමට ඇතැමුන් සූදානම් වෙනවා නම් පළමු මානව හිමිකම රටේ ජනතාවගේ ජීවත්වීමේ අයිතියයි. දෙවැන්න දරුවන්ට හොඳ අනාගතයක් නිර්මාණය කර දීමයි.
2021- 2022 දී මෙරට ආර්ථික කඩා වැටීමට හේතු වුණේ කාලයක් පුරා අප ණය වෙමින් ජීවත්වීමයි. ණය කළමනාකරණය කර ගැනීමට නොහැකි වූ අවස්ථාවේ අපි රටක් විදිහට කඩා වැටුණා. අපිට ණය ගෙවා ගැනීමට නොහැකි වුණේ ආදායම් නොතිබූ නිසයි. මෙය අවසන් වරට මතු වුණේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ හිටපු ජනාධිපතිවරයාගේ සමයේදීයි. නමුත් මේ ණය ලබා ගැනීම ආරම්භ වූයේ ඊට පෙර සිටයි. වෙනත් රටවල මෙන් නොවෙයි, අපි ණය ලබාගත්තේ වෙළෙඳාම් කළ නොහැකි භාණ්ඩ සඳහායි. නිදසුනක් ලෙස මහා මාර්ගවලට පමණක් සීමාවූ ඉදිකිරීම් ක්ෂේත්‍රයෙන් අපට ප්‍රතිලාභයක් ලබාගත නොහැකියි. නමුත් මහවැලි ව්‍යාපෘතිය ක්‍රියාත්මක කරන විට අපට විදුලිය ලැබුණා. ඒ වගේම කෘෂි කර්මාන්තයත් දියුණු වුණා.
රටට මුහුණ දීමට සිදුවූ මෙම තත්ත්වයට සියලු දෙනා වගකිව යුතුයි. කිසිවකුට මෙයින් පැන යන්න බැහැ.
2022 වසරේදී රජයේ ආදායම දළ දේශීය නිෂ්පාදනයෙන් 8.3%යි. අපි 2023 වසරේදී එය 10.9%ක් බවට පත් කරගත්තා. නමුත් එයින් අපේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ වර්ධනයක් සිදු වුණේ නැහැ. එය සෘණ 2%ක් ලෙස පැවතියා.
මේ වසරේදී එය 13.1%ක් බවට පත් කර ගැනීමට අපි බලාපොරොත්තු වෙනවා. එවිට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ වර්ධනයක් සිදු වෙනවා. 2028 වසර වන විට එය 15.2%ක් බවට පත් කරගත හැකියි. 8.3% සිට 15.2%ක් දක්වා ගෙන යනවා කියන්නේ 175%ක පමණ වැඩිවීමක්.
පළමු වතාවට අපේ ප්‍රාථමික අය වැයෙන් 2023 වසරේ 6.7%ක අතිරික්තයක් ලැබුණා. අප එය 2.3% දක්වා ගෙන යා යුතුයි. ඒ වගේම අය වැය හිඟය 2022 වසරේ 10.2%යි. අපි එය 2028 වන විට 3.9%ක් දක්වා ගෙන යා යුතුයි. මේවා පහසු කටයුතු නොවෙයි. එයයි අපට තිබෙන අභියෝගය. ඒ වගේම අපේ ණය ප්‍රමාණය 2022 වසර වන විට දළ දේශීය නිෂ්පාදනයෙන් 128% යි. 2032 වන විට එය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය 95%ක් බවට පත් කරගත යුතුයි. අපි 2022 වසරේදී දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 35%ක ණය ලබා ගත්තා. එය 13% දක්වා පහත අගයකට ගෙන ඒමට අවශ්‍යයි.
අප මේ සමඟ ඉදිරියට යෑමට නම් රටේ ආර්ථිකය පරිවර්තනයකට ගෙන යා යුතුයි. එහිදී දේශීය ආර්ථිකයේ සිට අපනයන ආර්ථිකයක් කරා ගමන් කළ යුතුයි. අපිට දැන් ආනයන කිරීමට ප්‍රමාණවත් විදේශ විනිමය නැහැ. අපි තරගකාරී අපනයන ආර්ථිකයකට යා යුතුයි. ඒ සමඟම ඩිජිටල් සහ හරිත ආර්ථිකයකට යොමු විය යුතුයි.
මෙම නව ආර්ථිකය ඇති කිරීමේ දී නව නීති අවශ්‍ය වෙනවා. යුරෝපීය වාණිජ ක්‍රමය ඇති කළේ ඕලන්ද සමයේදීයි. රෝමානු – ඕලන්ද ක්‍රමය අදත් අපේ නීතියේ කොටසක්. 1835 සුදු ජාතීන් පැමිණ අලුතෙන් ආර්ථිකය විවෘත කළා. ඉන් පසුව ඔවුන්ගේ නීතිය ගෙනාවා. 1970 පත් වූ ආණ්ඩුව සමාජවාදී පාලන ආර්ථිකයක් ඇති කළා. ඒ සඳහාත් අලුත් නීති ගෙන ආවා. 1977 ජේ. ආර්. ජයවර්ධන මැතිතුමා විවෘත ආර්ථිකය හඳුන්වා දුන්නා. එහිදීත් නීති හඳුන්වා දුන්නා. ඒ අනුව මේ නව ආර්ථික වැඩසටහන වෙනුවෙනුත් නව නීති හඳුන්වා දිය යුතුව තිබෙනවා.
දැනට ආණ්ඩුව ගෙන ඇති පියවර දෙස බැලූ විට පසුගිය මාස 14ක කාලය තුළ නීති 42ක් ගෙනවිත් පාර්ලිමේන්තුවේ දී සම්මත කර ගෙන තිබෙනවා. එය වාර්තාවක්. දැන් නීතිපතිතුමාගේ ප්‍රශ්නය වී තිබෙන්නේ ඉතිරි නීති 62 ක ඉදිරිපත් කරන්නේ කෙසේද කියායි. ඒකට පාර්ලිමේන්තු ඡන්දය කල්දාන්නේ නැහැ. මෙවර නොහැකි වන දේ ඉදිරි පාර්ලිමේන්තුවට ද ඉදිරිපත් කිරීම සිදු වෙනවා. මෙම වැඩපිළිවෙළ ඉදිරියට ගෙන ගියහොත් ඊළඟ වසර කිහිපය තුළ අලුත් ආර්ථිකයක් ඇතිව අලුත් නීති පද්ධතියක් එනවා.
වරාය නගර නීතිය වෙනුවට අපි අලුත් නීතියක් ගෙන එනවා. අක්වෙරළ ආර්ථිකයක් ඇති කිරීම එහි අරමුණයි. අක්වෙරළ ආර්ථිකයක් ඇති කළ විට ලංකාවේ නීතියෙන් එම වැඩකටයුතු කරන්න බැහැ. අක්වෙරළ ආර්ථිකය ඇති බලප්‍රදේශය තුළ එක්සත් රාජධානියේ වාණිජ නීති ක්‍රියාත්මක වෙනවා.
මෙම නීති ක්‍රියාත්මක කිරීමට නව නීතිඥයින් පිරිසක් සිටිය යුතුයි. ලෝකය පිළිගන්නා නීති අප හඳුන්වාදිය යුතුයි. මොකද අපේ නීති ලෝකය දන්නේ නැහැ. රට දියුණු කිරීමට නම් අප එම මාර්ගයේ ගමන් කළ යුතුයි. ඒ වගේම අපි වාණිජ කටයුතුවල නිරත රාජ්‍ය ආයතනවල ව්‍යුහය වෙනස් කරනවා. රජයේ සංස්ථා සියල්ලම සමාගම් බවට පත් කරනවා. ඒ සමාගම්වල කොටස් සියල්ලම ප්‍රධාන සමාගමකට භාර දෙනවා. එසේ නම් වාණිජ ක්‍රමය අනුව අප ක්‍රියාත්මක විය යුතුයි.
සමාගම් පනතේ පොදු සමාගම්වල අධ්‍යක්ෂවරුන්ට තිබෙන වගකීම් මේ අයට තිබෙනවා. වැරැද්දක් කළ විට දඬුවම් ලබාදිය හැකියි. ඒ වගේම රාජ්‍ය පුද්ගල හවුල් ව්‍යාපාර පිළිබඳ නීති ගෙන ඒමට ද අප බලාපොරොත්තු වෙනවා. පොදූ මූල්‍ය කළමනාකරණ පනතක්, කෘෂිකර්ම නවීකරණ පනතක් සහ පොදු ණය කළමනාකරණ පනතක් අලුතින් ගෙන එනවා. මෙම ඉලක්ක කරා යාමට ආර්ථික පරිවර්තන පනතක් ගෙන එනවා. එහිදී දැන් තිබෙන ආයෝජන මණ්ඩලය වෙනුවට ආර්ථික කොමිසමක් ඇති කිරීමට බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඒ වගේම ආයෝජන මණ්ඩලය යටතේ තිබෙන වෙළෙඳ කලාප සහ අලුතින් ඇති කරන වෙළෙඳ කලාප ඒ යටතේ පාලනය වෙනවා.
ඒ වගේම අපි ජාතික නිෂ්පාදන කොමිසම ඇති කරනවා. අපේ නිෂ්පාදන වැඩි කළේ නැත්නම් අපට ලෝකය සමඟ තරග කරන්න බැහැ. ඒ වගේම ජාත්‍යන්තර වෙළෙඳ ආයතනය ස්ථාපිත කරනවා. මේවා වෙන වෙන කෙටුම්පත් ලෙස ඉදිරිපත් කරනවා නම් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට විටින් විට එය ඉදිරිපත් කිරීමට සිදු වෙනවා. දැන් මෙය එකවර අධිකරණයට ඉදිරිපත් කිරීමට අප කටයුතු කරනවා.
රජයේ දේපළ භාර කිරීමට වගේම සංචාරක ව්‍යාපාරය පිළිබඳ නව නීතියක් ගෙන එනවා. දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ නීතියක්, නව පරිසර නීතියක්, සිංහරාජය, ශ්‍රීපාද අඩවිය, හෝට්න් තැන්න, වස්ගමුව වනෝද්‍යාන ආරක්ෂා කිරීම වෙනුවෙන් නව නීති ගෙන ඒමට අපේක්ෂා කරනවා. ඒ වගේම වාණිජ දෙපාර්තමේන්තුව අහෝසි කර නව ජාත්‍යන්තර වෙළෙඳ මධ්‍යස්ථාන ඇති කර විදේශ අමාත්‍යාංශය සමඟ එම කටයුතු ක්‍රියාත්මක කරනවා.
ඒ වගේම අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයට නව නීති කිහිපයක් ගෙන ඒමට බලාපොරොත්තු වෙනවා. වෘත්තීය අධ්‍යාපනය එක් අධිකාරියක් යටතට පත් කිරීමට වගේම, නව තාක්ෂණ විශ්වවිද්‍යාල ඇති කිරීමට ද කටයුතු කරනවා. ඒ වගේම සෞඛ්‍ය අංශයේ ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳව ද අවධානය යොමු කර තිබෙනවා. අපට තිබෙන්නේ 1944 දී හඳුන්වා දුන් අධ්‍යාපන නීති. ඒ වන විට අපි කිසිවෙක් ඉපදිලාවත් නැහැ. ඒ නිසා නව නීති මඟින් මේ ක්‍රමය වෙනස් කළ යුතුයි. නව සමාජයකට, නව ආර්ථිකයකට යා යුතුයි. නැවත මෙවන් අර්බුද මතු නොවන හොඳ රටක් බවට ලංකාව පත් කළ යුතුයි.
අපේ මෙම කටයුතු අනුව තමයි රටේ ඉදිරි ගමන තීරණය වන්නේ. කඩා වැටුණු රට ඔසවා තැබීමට අපට වසරක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ හැකියාව ලැබුණා. මෙම වසරේ අප්‍රේල්, මැයි මාසය වන විට අපේ රටේ බංකොලොත්භාවය නීත්‍යනුකූලව අවසන් වෙනවා. නමුත් ලබාගත් ණය ගෙවිය යුතුයි. එම ගිවිසුම ක්‍රියාත්මක කළ යුතුව තිබෙනවා.
මේ පිළිබඳ නීති අපි පාර්ලිමේන්තුව ගෙන එනවා. එම නීති ගෙන ආ පසු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගොස් ඒවා විභාග කර ඉන් පසුව ඒවා සම්මත කර ගෙන ඉදිරියට යනවා. මෙම නීති නැවැත්වීමට ඇතැම් අය උත්සාහ කරනවා. නීතියක් සම්මත කර ගැනීමෙන් පසු එම නීති නැවත අහෝසි කිරීමටවත්, වක්‍රව ක්‍රියා නොකර සිටීමටවත් බැහැ. ඇතැම් නීතිඥයන් උත්සාහ කරන්නේ අර්ථ නිරූපණය කිරීමේ මුවාවෙන් රටේ නීතිය සීමා කර පාර්ලිමේන්තුවේ බලතල සීමා කිරීමටයි. එය සිදු කළ නොහැකියි.
මේ රටේ පාර්ලිමේන්තුවේ බලය තිබෙන්නේ 1972 දී ඇති කළ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුවයි. ඊට පෙර තිබුණේ බ්‍රිතාන්‍ය ව්‍යවස්ථාවක්. ව්‍යවස්ථාදායක මණ්ඩලයක් ගෙනැවිත් නව ව්‍යවස්ථාවක් සකස් කිරීමට 1970 දී ඒ ආණ්ඩුව වරමක් ලබා ගත්තා. ජනතා පරමාධිපත්‍ය ජාතික රාජ්‍ය සභාවෙන් පාර්ලිමේන්තුවේ ක්‍රියාත්මක කිරීමට එම ව්‍යවස්ථාවෙන් කොල්වින් ආර්. ද සිල්වා මැතිතුමා එකඟ වුණා. ඒ අනුව විධායක බලතල තිබුණේ පාර්ලිමේන්තුවටයි. කැබිනට් මණ්ඩලය පාර්ලිමේන්තුවට වග කියනු ලැබුවා. ව්‍යවස්ථාදායක බලය වගේම අධිකරණ බලයත් පාර්ලිමේන්තුවට ලබා දුන්නා. ඒ යටතේ අධිකරණයේ කටයුතු ක්‍රියාත්මක කරගෙන ගියා. එය සකස් කළේ කොල්වින් ආර්. ද සිල්වා මැතිතුමා. එතුමා කිව්වේ අපි කටයුතු කරන්නේ ඉංග්‍රීසි නීතිය අනුව කියලා.
1977 ව්‍යවස්ථාවෙන් විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය හඳුන්වා දුන් විට එය වෙනස් වුණා. ඒ අනුව ජනතාවගේ විධායක බලය ජනාධිපතිවරයකුට භාර දුන්නා. අනිත් කරුණු වෙනස් කළේ නැහැ. ඒ වගේම ඉදිරියෙන් තිබුණේ සර්ව ජන ඡන්ද බලය සහ පාර්ලිමේන්තුවයි. මූලික අයිතිවාසිකම් ඊට ඇතුළත් කළා.
ජනාධිපතිවරයා කැබිනට් මණ්ඩලය පත් කළ විට කැබිනට් මණ්ඩලය පාර්ලිමේන්තුවට වග කියනවා. එය වෙනස් වුණේ නැහැ. ඒ අනුව දැන් බලය තිබෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවට මිස වෙන තැනක නොවෙයි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ පාර්ලිමේන්තුවේ බලයයි. මූලික බලයයි. සර්ව ජන ඡන්ද බලයයි පළමුව තිබෙනවා. අනෙක් සියල්ල දෙවනුවයි තිබෙන්නේ. ඒ වගේම ජනාධිපති ලෙස අද විධායක බලතල මට තිබෙනවා. එය අහෝසි කිරීමට පාර්ලිමේන්තුවට පුළුවන්. නමුත් පාර්ලිමේන්තුවේ බලතල අහෝසි කිරීමට පාර්ලිමේන්තුවටත් නොහැකියි.
නීතිපති සංජය රාජරත්නම්, හිටපු නීතිපති තිලක් මාරපන, ජනාධිපති නීතිඥ එරාජ් ද සිල්වා, නීති විද්‍යාලයේ විදුහල්පති ආචාර්ය අතුල පතිනායක යන මහත්වරු සහ තරුණ කටයුතු සහ තිරසර සංවර්ධනය පිළිබඳ ජනාධිපති අධ්‍යක්ෂ රන්දුල අබේවීර මහතා ඇතුළු පිරිසක් මෙම අවස්ථාවට එක්ව සිටියහ.
ශ්‍රී ලංකා නීති විද්‍යාලයට වසර 150ක් සපිරීම නිමිත්තෙන් විශේෂ සමරු මුද්දරයක් සහ මුල්දින කවරයක් නිකුත් කිරීම ප්‍රවාහන, මහාමාර්ග හා ජනමාධ්‍ය ඇමැති ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් කොළඹ අලුත්කඩේ නීති විද්‍යාල ශ්‍රවණාගාරයේදී සිදු කෙරිණි.
රු.50ක වටිනාකමකින් යුතු මෙම සමරු මුද්දරය සහ මුල්දින කවරය රුවන් ඉන්ද්‍රජිත් උපසේන මහතා නිර්මාණය කර තිබේ.
අගවිනිසුරු ජනාධිපති නීතිඥ ජයන්ත ජයසූරිය, නීතිපති ජනාධිපති නීතිඥ සංජය රාජරත්නම්, ජනමාධ්‍ය රාජ්‍ය ඇමැති ශාන්ත බණ්ඩාර, ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යාංශ ලේකම් අනුෂ පැල්පිට, නීති විද්‍යාලයේ විදුහල්පති ආචාර්ය අතුල පතිනායක මහත්වරුන් විනිසුරුවරුන්, නීති ශිෂ්‍යයෝ ඇතුළු විශාල පිරිසක් මෙම අවස්ථාවට එක්ව සිටියහ.
සමන්තභද්‍ර නාහිමියන් නව උත්පාදන හා නිර්මාණාත්මක කාර්යභාරයන් කිරීම පිළිබඳ රටට ආදර්ශයක් සපයපු යතිවරයාණන් වහන්සේ නමක් ලෙස අපි දකිනවා යැයි ජනමාධ්‍ය, ප්‍රවාහන හා මහාමාර්ග අමාත්‍ය ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා පවසයි.
අමාත්‍යවරයා මේ බව ප්‍රකාශ කළේ පසුගියදා (23) පස්වරුවේ හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් උමංදාව බෞද්ධ විශ්ව ගම්මානය තුළ ඉදි කළ රන් වේලායුද මණ්ඩපය විවෘත කිරීමේ අවස්ථාවට එක්වෙමිනි.
එංගලන්තයේ පදිංචි චින්තක මණ්ඩාවෙල මහතා විසින් මෙම රන් වේලායුද මණ්ඩපය ඉදිකිරීම සඳහා වැය වූ රුපියල් සත් කෝටියක වියදම දරා ඇත.
මෙහිදී අදහස් දැක්වූ ජනමාධ්‍ය, ප්‍රවාහන හා මහාමාර්ග අමාත්‍ය ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා
මීට වර්ෂයකට පෙර සමන්තභද්‍ර නාහිමියන් වහන්සේ හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ මැතිතුමා හා අප ඇතුළු විශාල පිරිසකගේ සහභාගිත්වයෙන් මෙම ඓතිහාසික ස්ථානය ඉදිකිරීමට මුල්ගල් තබනු ලැබුවා. වර්ෂයක් ගතවීමටත් පෙර දින 364ක් තුළ මහා විශ්ව කර්මයක් ලෙස මෙය ඉදිකළ අවසන් කළා. සමන්තභද්‍ර හිමියන්ගේ කැපවීම ද ඒ සඳහා මුල් වුණා.
උන් වහන්සේ කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙන් විද්‍යා අංශයෙන් අධ්‍යාපනය ලබල උගත් යතිවර ප්‍රතිභා ප්‍රභා සහිතව හිතනවාට වඩා වැඩිපුර යමක් සිතමින්, පෙනෙනවාට වඩා වැඩිපුර යමක් දකිමින්, ඇසෙනවාට වඩා වැඩිපුර යමක් අසමින් නව උත්පාදන හා නිර්මාණාත්මක කාර්යභාරයන් කිරීම පිළිබඳ රටට ආදර්ශයක් සපයපු යතිවරයාණන් වහන්සේ නමක් ලෙස අප දකිනවා.
ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කළා ‘සබ්බේ සත්තා ආරක්ඛිතා’ සියලු සත්වයෝ ආහාර මත රඳන නිසා උන් වහන්සේ මහ පොළොව පදනම් කරගෙන මුඩු බිම් සරු බිම් බවට පත් කරමින් විවිධ පර්යේෂණ කරමින් මේ සත්ත්වයාගේ බඩගින්න නිවන්නට පමණක් නොව ඒ නිෂ්පාදන ජාත්‍යන්තරයට ගෙන යෑම සඳහා විශාල වෙහෙස කර ක්‍රියාමාර්ගයක නිරත වෙනවා. විවිධ අවලාද, අපහාස, උපහාසවලට ඉන්ද්‍රඛීලයක් ලෙස නොසැලී සිටිමින් මේ රටට වැඩ කරන්න ජාතියට අගයක් එකතු කරන්න, රටේ වැඩි ජනතාවකට ස්වකීය නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලිය ශක්තිමත් කරන්න අත හිතදීම් රාශියක් සිදු කරනවා. ඒ අනුව අපේ රට තුළ ආගමික, ආර්ථික, සංස්කෘතික මෙහෙවරයන් සඳහා නව නිර්මාණාත්මක දායකත්වයක් සැපයීමෙන් උන් වහන්සේ ඔප්පු කර තියෙනවා. ‘නත්ති ජාතන් සිද්ධානං’ උපන්නෙකුට කළ නොහැක්කක් නොමැත. යතිවර ප්‍රතිභා ප්‍රභා සහිත ගෞරවනීය ස්වාමීන් වහන්සේට මේ රටට මෙවන් ආදර්ශයක් ඉටු කිරීමට ශක්තිය ධෛර්යය වාසනාවත් දීර්ඝායුෂත් ලැබේවා යයි ද අමාත්‍යවරයා වැඩි දුරටත් පැවසීය.
මෙම අවස්ථාවට සිරි සමන්තභද්‍ර නාහිමියන් ඇතුළු ගරුතර මහා සංඝරත්නය, වයඹ පළාත් ආණ්ඩුකාර ලක්‍ෂ්මන් යාපා අබේවර්ධන, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් වන යූ. කේ. සුමිත් උඩුකුඹුර, රොෂාන් රණසිංහ, රුහුණු කතරගම මහා දේවාලයේ බස්නායක නිලමේ ඩිෂාන් ගුණසේකර මහත්වරුන්, විදේශ තානාපතිවරුන්, වන්නිල ඇත්තෝ ඇතුළු පිරිසක් එක් විය.
ඇමැති අතින් විශේෂ සමරු මුද්දරයක් සහ මුල්දින කවරයකුත් එළිදකී
ලෝකය වෙනස් කළ හැකි බලවත්ම ආයුධය අධ්‍යාපනය බව මැන්ඩෙලා වරක් කීවෙත් ඒකයි
වසර 100ක් පිරෙන ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රථම මුස්ලිම් බාලිකාවේ විද්‍යා හා තාක්ෂණික විෂය ධාරා ආරම්භ කළ යුතුයැයි ප්‍රවාහන,මහාමාර්ග හා ජනමාධ්‍ය ඇමැති, ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා පැවසීය.
ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු මුස්ලිම් බාලිකා විදුහල වන බේරුවල මරදාන අල්ෆාසියාතුල් නශ්‍රියා මුස්ලිම් බාලිකා මහා විද්‍යාලයේ සියවස් සමරු උත්සවය සහ ඒ වෙනුවෙන් නිකුත් කරන ලද විශේෂ සමරු මුද්දරය සහ මුල්දින කවරය එළිදැක්වීම ඇමැති ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් විද්‍යාලයීය ප්‍රධාන ශාලාවේදී පැවැත්විණි. එම උත්සවයේදී ඇමැතිවරයා මේ බව සඳහන් කළේය.
1924 වසරේ ආරම්භ කෙරුණු විද්‍යාලයේ සියවස් සමරුව වෙනුවෙන් රුපියල් 25ක් වටිනා මුද්දරයක් සහ මුල් දින කවරයක් එළිදැක්වීම ද මෙහිදී සිදුවිය.
එහිදී ඇමැතිවරයා මෙසේද පැවසීය.
Òශ්‍රී ලංකා ඉතිහාසයේ ප්‍රථම මුස්ලිම් ජනාවාසය වූ ප්‍රථම ඉස්ලාමීය දේවස්ථානය පිහිටි ඓතිහාසික බේරුවල පුරවරයේ ලංකාවේ පළමු ඉස්ලාමීය බාලිකා විද්‍යාලයේ සියවස් සමරුව වෙනුවෙන් සමරු මුද්දරයක් නිකුත් කිරීම ඉතාමත් සුවිශේෂී අවස්ථාවක්.
මෙරට ව්‍යවස්ථාදායකයේ, පාර්ලිමේන්තු කතානායක ධූරයේ වූ වගකීම දැරූ අප ගරු කරන මුස්ලිම් ජාතික කතානායකවරුන් දෙදෙනෙකු අපට මුණ ගැසෙනවා. ඉමිතියාස් බාකීර් මාකර් මහතාගේ පියා බාකිර් මාකර් මහතා සහ එම්. එච්. මොහොමඩ් මහතා ඒ කථානායකවරුන් ඉතාමත් උසස් පාර්ලිමේන්තු සම්ප්‍රදායක් ඇති කිරීමට කටයුතු කළා. වෛරයෙන් තොරව සිංහල, දෙමළ, මුස්ලිම්, බර්ගර් සියලු ජන කොටස් සමානාත්මතාව මත පදනම්ව එකම රටක දරුවන් ලෙස සිතීමේ පාලම තැනීමට ඉමිතියාස් බාකිර් මාකර් මහතා ද විශාල මෙහෙවරක් ඉටුකළා.
ලෝකය වෙනස් කළ හැකි බලවත්ම ආයුධය අධ්‍යාපනය බව නෙල්සන් මැන්ඩෙලා වරක් පවසා තිබෙනවා. වසර සියයක් සපිරෙන මේ පාසල ඒ ඉතිහාසය පුරාවටම මුහුණ දුන් අධ්‍යාපනයේ ප්‍රධානතම අර්බුදයක් වූයේ ගුරුවරුන් ඇතුළු පහසුකම්වල හිඟයයි. බොහෝ ගම්බද ප්‍රදේශවල සිසුන් ගුරුවරුන්ගේ හිඟය ඇතුළු තත්ත්වයන් මත උසස් පෙළ සඳහා වැඩි වශයෙන් යොමු වුණේ කලා අංශයෙන්. ඒ අනුව විශ්ව විද්‍යාලවලින් බිහි වූ කලා උපාධිධාරීන්ට සරිලන රැකියා වෙළෙඳපොළක් පැවතුණේ නැහැ.පවතින රැකියාවලට ගැළපෙන උගතුන් බිහි වුණේ නැහැ. තමන් ලද අධ්‍යාපනයෙන් ජීවන උපායක් සලසා ගැනීමට නොහැකි වූ බොහෝ තරුණ පිරිස් තම මව්පියන්ට, සමාජ ක්‍රමයට, රටට වෛර කරන පිරිසක් බවට පත්වුණා. ඒ වෛරය පුපුරා යෑම තුළින් බොහෝ ප්‍රචණ්ඩකාරී ක්‍රියාමාර්ගවලට ඔවුන් පෙළඹුණා. නූගත් සමාජයක වෛරය පැතිරවීම ඉතාමත් පහසුයි. නිදහසින් පසු දශක තුනකට අධික කාලයක් එවැනි යුදමය වාතාවරණයක අත්දැකීම් වර්තමාන සමාජයේ සියලු දෙනාට පවතිනවා. ඒ තත්ත්වය බිහිවීමට ප්‍රධාන වග උත්තරකරුවකු වන්නේ පැවති අධ්‍යාපන ක්‍රමය බව හිටපු අධ්‍යාපන ඇමැතිවරයකු ලෙස මා විශ්වාස කරනවා.
මෙහි තත්ත්වය පිළිබඳව අවබෝධයක් ඇතිව මා අධ්‍යාපන ඇමැතිවරයා වශයෙන් අභියෝග රාශියක් මධ්‍යයේ උසස් පෙළට තාක්ෂණවේදය විෂය මාලාව ශ්‍රී ලංකාවේ ආරම්භ කිරීමට පියවර ගත්තා. ඒ වෙනුවෙන් පහසුකම් සහිත තාක්ෂණ විද්‍යාගාර දහසක් දිවයින පුරා සෑම ප්‍රදේශයකම ආරම්භ කළා. දිවයින පුරා විශ්ව විද්‍යාලවල තාක්ෂණ පීඨ දහතුනක් මේ වන විට ඇති වී තිබෙනවා. සිසුන් අතර වඩාත්ම ජනප්‍රිය උසස් පෙළ විෂය ධාරාව වන්නේ තාක්ෂණවේදයයි. ඒ අනුව දැනට කලා සහ වාණිජ විෂය ධාරාවන් පමණක් උසස් පෙළ අංශයෙන් පැවැත්වෙන මේ විද්‍යාලයට ඉදිරි වසරේ තාක්ෂණ වේදය විෂය ධාරාව ආරම්භ කිරීමට අවශ්‍ය දායකත්වය අප ලබාදෙනවා. ඒ සඳහා අවශ්‍ය වන මුදල් සහ ගුරුවරුන් සොයා ගැනීම සඳහා මව්පියන්ගේද දායකත්වය ලැබෙනු ඇති බව මා විශ්වාස කරනවා.Ó විද්‍යාලයේ සියවස් සමරු උලෙළේ ප්‍රධාන ආරාධිත අමුත්තා ලෙස එක් වූ ඇමැති ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා සහ අනෙකුත් ආරාධිත අමුත්තන් වෙත විශේෂ සමරු තිළිණ පිරිනැමීමද මෙහිදී සිදුවිය.
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ඉමිතියාස් බාකීර්, බස්නාහිර පළාත් මාර්ගස්ථ මගී ප්‍රවාහන අධිකාරියේ සභාපති ප්‍රසන්න සංජීව,කළුතර කලාප අධ්‍යාපන අධ්‍යක්ෂ අජිත් වික්‍රමාරච්චි, බේරුවල ප්‍රාදේශීය ලේකම් රංජන් පී. පෙරේරා, විදුහල්පතිනි එම්.එම්. මස්නාවියා මහත්ම මහත්මීන්ද, ආචාර්ය මණ්ඩලය, සිසුවියන් සහ මව්පියන්, ආදි ශිෂ්‍යාවන් ඇතුළු විශාල පිරිසක් මේ අවස්ථාවට එක්ව සිටියහ.
එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහනේ මූල්‍ය අනුග්‍රහය ජනමාධ්‍යවේදීන්ගේ වෘත්තීමය ගුණාත්මකභාවය ඉහළ නැංවීමට වැදගත් වූ බව ප්‍රවාහන හා මහාමාර්ග සහ ජනමාධ්‍ය ඇමැති, ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා ප්‍රකාශ කරයි.
මාධ්‍යවේදීන්ගේ ධාරිතා සංවර්ධන වැඩසටහන යටතේ ‘EMPOWER’ මැයෙන් ප්‍රවෘත්ති අංශ මාධ්‍යවේදීන් උදෙසා සංවිධානය කළ විශේෂ වැඩමුළුවක් ඇමැති, ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් කොළඹදී පැවැත්විණි.
එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන (UNDP) වැඩසටහනේ මෙහෙයවීම මත ක්‍රියාත්මක වූ මේ වැඩමුළුව 2023 අගෝස්තු මස 02 සහ 03 දිනවල පැවති දෙදින වැඩමුළුවකින් ඇරඹි අතර, අනතුරුව ප්‍රාදේශීය මාධ්‍යවේදීන් පුහුණු කිරීමේ වැඩසටහන් මාලාවකින් ද සමන්විත විය. එහි අවසන් සමාලෝචන වැඩසටහන මෙලෙස පැවැත්විණි. තොරතුරු සහ දුෂ්ට අරමුණින් පතුරුවන සැබෑ තොරතුරු සහ වෛරී ප්‍රකාශන, පුද්ගලික තොරතුරු වාර්තාකරණය පිළිබඳ නීතිමය ප්‍රතිපාදන, සාවද්‍ය තොරතුරු සහ දුෂ්ට අරමුණින් පතුරුවන සැබෑ තොරතුරු සහ වෛරය ප්‍රකාශන, අපරාධ වාර්තාකරණය ඇතුළු අංග කිහිපයක් යටතේ මේ වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක විය.
එහිදී වැඩසටහනේ පළමු දේශනය සිදු කළ ඇමැතිවරයා මෙලෙස අදහස් පළ කළේය.
“රට තුළ පවතින විභාග කේන්ද්‍රීය අධ්‍යාපන ක්‍රමය තුළ ගන්නා විෂයානුබද්ධ දැනුමට පරිබාහිරව රටේ බිහිවන බොහෝ වෘත්තිකයන්ට රට මුහුණදී ඇති ආර්ථික අර්බුදය ඇතුළු අර්බුද පිළිබඳව ප්‍රාමාණික දැනුමක් නොමැති තත්ත්වයක් පවතිනවා. එම නිසා එවැනි සමාජයක් තුළ මාධ්‍යවේදීන් වෙත විශාල වගකීමක් පැවරෙනවා. පවතින තත්ත්වය පිළිබඳ විෂයානුබද්ධ අවබෝධයක් සහිත විද්වතුන්ගෙන් සත්‍ය තොරතුරු ගනිමින් සාධාරණ ලෙස විවේචනාත්මකව, විචාරාත්මකව සහ විචක්ෂණශීලී ලෙස සමාජයට ඉදිරිපත් කිරීම සහ සමාජය දැනුම්වත් කිරීමේ වගකීම ඔවුන්ට පැවරෙනවා. වෛරය මුසු නොවූ, ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් තොර, මිනිස්කම අගයන සමාජයක් උදෙසා එය අතිශයින් වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරන බව මා විශ්වාස කරනවා.
ඒ වෙනුවෙන් ඉතා දීර්ඝ කාලීන කැප කිරීමක් සිදු කරමින් දිවයිනේ සියලුම ජාතීන්වලට අයත් සියලුම ප්‍රදේශවලට අයත් මාධ්‍යවේදීන් දායක කර ගනිමින් මේ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබඳව ඊට දායක වූ සියලු දෙනාට මගේ ගෞරවය පිරිනමනවා. ඒ වෙනුවෙන් විශාල මූල්‍ය අනුග්‍රහයක් දැක්වූ එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩපිළිවෙළට ශ්‍රී ලංකා රජය සහ විෂය භාර ඇමැතිවරයා ලෙස මාගේ ස්තූතිය පිරිනමනවා.
ජීවත්වීම සඳහා ජීවිතය සමඟ අරගලයක නිරත වන මිනිසුන් හෙට දිනයේදී ද ඔවුන්ගේ අවශ්‍යතා ඉටු කරමින් ජීවත් කරවීම අප හමුවේ ඇති විශාලම අභියෝගයයි. මන්දයත් මීට වසරකට පමණ පෙර කාලයේ ආර්ථික වශයෙන් ඉතාමත් අභියෝගකාරී අත්දැකීම්වලට මුහුණ දීමට රටක් වශයෙන් අපට සිදු වුණා. රටට අවශ්‍ය ඉන්ධන, ගෑස් ආදී අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය ආනයනය කිරීමට කිසිදු විදේශ සංචිතයක් අප සතුව පැවතුණේ නෑ. අවසන් අදියරේ පැවති ඉදිකිරීම් ව්‍යාපෘති පවා අතරමඟ නතර වුණා. ජනතාවට ඉන්ධන, ගෑස් ගැනීමට දිගු පෝලිම්වල රැඳී සිටීමට සිදු වුණා. එහිදී ඇතැමුන්ගේ ජීවිත පවා අහිමි වුණා. කලකෝලාහල ඇති වුණා. දීර්ඝ කාලයක් විදුලිය කප්පාදු කළා. මේ තත්ත්වයන් පිළිබඳ මාධ්‍ය විවිධ ආකාරයෙන් වාර්තා කළා. ජනතාව මුහුණ දුන් අපහසුතා හමුවේ සමාජය තුළ බොහෝ වෛරී සිතුවිලි ඇතිවීමට මේ තත්ත්වය හේතු වුණා. රට ආර්ථික වශයෙන් මුහුණ දුන් මේ අර්බුදයට ඇත්තේ ආර්ථික විසඳුමක් පමණයි. ඊට දේශපාලන විසඳුමක් නෑ. මේ තත්ත්වය පිළිබඳ නිවැරදි අවබෝධයක් දීමට සාධාරණ, සත්‍ය, විවේචනාත්මක කාර්යභාරයක් මාධ්‍ය තුළ සිදු වූ බව මා විශ්වාස කරන්නේ නෑ. තවදුරටත් ජනතාවට මේ ආකාරයෙන් හෝ කටයුතු කිරීමට හැකියාව ලැබී තිබෙන්නේ මේ වන විටත් ගත් විදේශ ණය නොගෙවා සිටීම මතයි. ණය නොගෙවා ඉතිරි කර ගත් මුදල් ප්‍රමාණය මත පසුගිය වසර දෙකක පමණ කාලයේ රටේ අවශ්‍යතා ඉටු කරගෙන තිබෙනවා.
එම තත්ත්වය ළඟා කරගෙන තිබෙන්නේ ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු රජය, රාජ්‍ය නායකයන්, ජාත්‍යන්තර ආයතන සමඟ දීර්ඝ වශයෙන් සාකච්ඡා කිරීමෙන් අනතුරුව එළඹුණු එකඟතාවලට අනුවයි. එම එකඟතාවලට අනුව නීතිමය ක්‍රියාමාර්ගවලට එළඹීමකින් තොරව ණය ආපසු ගෙවීමට සහන කාලයක් ගැනීමට හැකියාව ලැබී තිබෙනවා. එලෙස ගෙවීමට නියමිතව පවතින විදේශ ණය ප්‍රමාණය අමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 36ක්. පසුගිය කාලයේ ක්‍රියාත්මක කළ හම්බන්තොට වරාය ව්‍යාපෘතිය සහ වරාය නගර ව්‍යාපෘතිය යන දෙකෙන්ම රටට ලැබුණු ආයෝජනය ඩොලර් බිලියන 2.8ක් පමණයි.
ඒ අනුව ඉදිරි වසර පහක කාලයේ ගෙවීමට පවතින ණය ප්‍රමාණයෙන් 37%ක්, වසර 6ත් -20ත් අතර 51%ක් සහ අනතුරුවත් තවත් 12% ගෙවීමේ වැඩපිළිවෙළක් සඳහා එකඟතාව පළවී තිබෙනවා. එතෙක් ජාත්‍යන්තර අධිකරණවල ශ්‍රී ලංකාවට එරෙහිව නඩු පැවරීම වළක්වා ගැනීමට හැකිවී තිබෙනවා. එහිදී ශ්‍රී ලංකාව වෙනුවෙන් පෙනී සිටින ජාත්‍යන්තර ආයතන මඟින් ගෙන ඇති එකඟතාවලට අනුව 2027 වන විට ඇතිවිය හැකි විදේශ සම්පත් පරතරය ඇ. ඩො. බිලියන 3911ක්. එය පියවීමට ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල විස්තීර්ණ ණය පහසුකම යටතේ ඇ.ඩො. මි. 329ක්, 2027 අය-වැය සැකසීම සඳහා ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල විසින් ඩොලර් මිලියන 600ක්, ලෝක බැංකුව විසින් ඩොලර් මිලියන 300ක්, ආසියානු සංවර්ධන බැංකුව ඩොලර් මිලියන 300ක් සහ ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමෙන් ලැබෙන වාසිය ඩොලර් මිලියන 1428 ලැබෙනු ඇති. ඒ අනුව 2027දී ඇති වන මිලියන 1500 හිඟය සඳහා ජාත්‍යන්තර වෙළෙඳපොළේ ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කරයකින් 1500ක් ගත හැකියි. ඒ වන විට ජාත්‍යන්තර සංචිතය ඇ.ඩො.බිලියන 14කට වඩා වැඩි විය යුතුයි. මේ වන විට පවතින සංචිතය 4.4ක් පමණයි. මේ තත්ත්වය පිළිබඳ සංඛ්‍යා දත්ත සහිතව පසුගියදා මා විසින් කෘතියක් ද එළි දක්වනු ලැබුවා.
කිසිවකුටත් සරල ලෙස අර්ථ දක්වමින් මේ තත්ත්වයට විසඳුමක් ඉදිරිපත් කිරීමට හැකියාවක් නෑ. මේ පිළිබඳ වඩාත් විද්වත් සංවාදයක් ගොඩනැඟිය යුතුයි. කවුරුන් ආණ්ඩු බලය හෙබවුවත් කවර ක්ෂේත්‍රයක් ඉදිරියට ගෙන යෑමට වුවත් නොදැනුම්වත් කම තුළ අත්හදා බැලීම් කිරීමෙන් හැකියාවක් නෑ. මේ පිළිබඳ ආර්ථික විද්‍යාත්මක සත්‍යය එයයි. නමුත් මේ සත්‍ය ඒ ආකාරයෙන් හෙළිදරව් කිරීම විශාල ගැටලුවලට මුහුණ දීමට සිදු වන තත්ත්වයක් බවට පත්වී තිබෙනවා. එවැනි අමිහිරි අත්දැකීම්වලට මුහුණ දීමට මීට පෙර ද අපට සිදුවී තිබෙනවා. මහපොළොව තුළ ඇති ප්‍රායෝගික යථාර්ථය සමාජය වෙත වෙනස් ලෙස සමාජගත කිරීමෙන් විශාල වෛරයක් නූගත් සහ වෙනත් අරමුණු සහිත මිනිසුන් තුළ ඇතිවීම වැළැක්වීමට නොහැකියි. එලෙස වෛරයෙන් මුසපත් නොවන, මිනිසුන් සුවපත් කරන මාධ්‍ය සංස්කෘතියක් ඇති කිරීමට මෙවැනි වැඩසටහන් සුවිශාල මෙහෙවරක් ඉටු කරන බව මා විශ්වාස කරනවා.”
ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යාංශ ලේකම් අනුෂ පැල්පිට, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන (UNDP) වැඩසටහනේ නියෝජ්‍ය නේවාසික නියෝජිත මාලින් හවිග්, චතුරංග හපුආරච්චි, මාධ්‍ය විශ්ලේෂක, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහන (UNDP), නීතිඥ ජගත් ලියනආරච්චි, මහින්ද පතිරණ, නාලක ගුණවර්ධන මහත්ම මහත්මීන් ඇතුළු විද්වතුන් පිරිසක් වැඩසටහනේ සම්පත් දායකයන් සහ ආරාධිතයන් ලෙස එක්ව සිටි අතර, රාජ්‍ය සහ පුද්ගලික මුද්‍රිත සහ විද්‍යුත් මාධ්‍ය ආයතන රැසක ප්‍රවෘත්ති අංශ මාධ්‍යවේදීන් සහ ආයතන ප්‍රධානීන් රැසක් මේ අවස්ථාවට එක්ව සිටියහ.
ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යාංශය පළාත් මට්ටමින් සිදු කරන ප්‍රාදේශීය මාධ්‍යවේදීන් පුහුණු කිරීමේ දෙදින වැඩමුළුවේ ත්‍රිකුණාමලයේ පැවැති නැඟෙනහිර පළාත් වැඩමුළුව ඉකුත්දා (09) අවසන් විය.
එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහනේ මූල්‍ය දායකත්වය මත පැවති මෙම වැඩමුළුවේ සමාරම්භක අවස්ථාවට ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් අනුෂ පැල්පිට මහතා එක් විය. පෞද්ගලිකත්වය, අපරාධ වාර්තාකරණය, වෛරී ප්‍රකාශ පිටු දැකීම ආදී තේමාවන් යටතේ ශ්‍රී ලංකා පුවත්පත් මණ්ඩලයේ සභාපති මහින්ද පතිරණ, තොරතුරු කොමිසමේ කොමසාරිස් නීතිඥ ජගත් ලියනාරච්චි, ස්වාධීන රූපවාහිනියේ සභාපති නීතිඥ සුදර්ශන ගුණවර්ධන, සන්ඩේ මොර්නින් ප්‍රධාන කර්තෘ මන්දනා ඉස්මයිල් යන මහත්ම මහත්මිහු මෙහිදී සම්පත් දායකත්වය ලබා දුන්හ.
ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ අධ්‍යක්ෂ (මාධ්‍ය) පී. කේ. ජයන්ත, අධ්‍යක්ෂ (සංවර්ධන) ඩබ්. පී. සෙව්වන්දි, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහනේ මාධ්‍ය විශ්ලේෂක චතුරංග හපුආරච්චි යන මහත්ම මහත්මිහු ද මෙම අවස්ථාවට එක් වූහ.
ගෝලීය බලවතුන් තම ඉරණම තීරණය කරන තෙක් බලා නොසිට තමන්ගේ ගමන් මඟ සකසා ගැනීමට ඉන්දීය සාගරය ආශ්‍රිත රටවලට හැකියාව පවතින බව ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා සඳහන් කළේය. ජනපතිවරයා මේ බව ප්‍රකාශ කළේ ඔස්ට්‍රේලියාවේ පර්ත් නුවර පසුගිය සිකුරාදා (9) පැවති 7 වැනි ඉන්දීය සාගර සමුළුවේ ප්‍රධාන දේශනය සිදු කරමිනි.
ඉන්දීය සාගරය ආශ්‍රිත රටවල සහ එම සාගරය බහුලව භාවිත කරන සෙසු රටවලට බලපාන පොදු අභිලාෂ හා ගැටලු පිළිබඳ සාකච්ඡා කෙරෙන ඉන්දීය සාගර සමුළුවේ 7 වැනි සමුළුව පසුගිය 9 සහ 10 දෙදිනදී පැවැත්විණි. ඉන්දියාවේ විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය සහ ඉන්දීය පදනම ඔස්ට්‍රේලියා රජය සමඟ එක්ව සංවිධානය කර තිබූ මෙවර සමුළුවේ තේමාව වූයේ ‘ස්ථාවර සහ තිරසර ඉන්දීය සාගරයක් කරා’ යන්නයි. ඔස්ට්‍රේලියානු විදේශ කටයුතු අමාත්‍ය පෙනී වොං, ඉන්දීය විදේශ කටයුතු අමාත්‍ය සුබ්‍රමනියම් ජායිශංකර්, සිංගප්පූරු විදේශ කටයුතු අමාත්‍ය ආචාර්ය විවියන් බාලක්‍රිෂ්ණන් මහත්ම මහත්මීහු සහ ඉන්දීය සාගර ආශ්‍රිත රටවල විදේශ අමාත්‍යවරුන් සහ නියෝජිතයන් මෙන්ම ඉන්දීය පදනමේ සභාපති රාම් මාධව් මහතා ඇතුළු නියෝජිතයෝ සමුළුවට එක්ව සිටියහ.
ජනාධිපතිවරයා සමුළුව අමතමින් මෙසේද ප්‍රකාශ කළේය:
“හත්වැනි ඉන්දීය සාගර සමුළුවට සහභාගි වීම සඳහා පර්ත් නුවරට පැමිණීමට ලැබීම පිළිබඳ මා සතුටු වෙනවා. ඒ වගේම අප සියලු දෙනා වෙත පිරිනමන ආගන්තුක සත්කාර වෙනුවෙන් ඔස්ට්‍රේලියානු රජයට මා ස්තුතිවන්ත වනවා. එමෙන්ම මෙම සමුළුව සංවිධානය කිරීම පිළිබඳ ඉන්දීය පදනමට ස්තුතිවන්ත වනවා.
“ඉන්දීය සාගරය සහ දකුණු පැසිෆික් සාගරය යන දෙකටම මායිම්ව ඔස්ට්‍රේලියානු මහාද්වීපය පිහිටා තිබීම ඉතා සුවිශේෂ වනවා. ඒ වගේම පර්ත් නගරය ඉතිහාසයේ ශ්‍රී ලංකා ඔස්ට්‍රේලියානු සබඳතා වෙනුවෙන් තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කර තිබෙනවා. දෙවැනි ලෝක සංග්‍රාමයේදී රාජකීය කැනේඩියානු ගුවන් හමුදාව සහ කැටලිනා පියාසර බෝට්ටු, ඔස්ට්‍රේලියාවේ පර්ත් නගරය සහ ශ්‍රී ලංකාවේ කොග්ගල ගුවන් කඳවුර සම්බන්ධ කරමින් ඉන්දීය සාගරය හරහා ගමන් කළා.
“ඉන්දීය උප මහාද්වීපය සහ ඔස්ට්‍රේලියාව අතර ඇති එකම ගුවන් සම්බන්ධතාව ‘හිරු උදාවන් ද්විත්වයක් දකින පියාසැරි’ (flights of the double sunrise) ලෙස හඳුන්වනු ලැබූ අතර, එය දෙවැනි ලෝක සංග්‍රාමයේදී මිත්‍ර පාක්ෂිකයන් සඳහා තීරණාත්මක ගුවන් ගමන් වෙනුවෙන් සංඥා සබඳතා රහිතව පැය 32ක් දක්වා නොනවතින ගුවන් සංචාර ක්‍රියාත්මක කළා. 1942 වර්ෂයේ අප්‍රේල් මාසයේදී ඉන්දීය සාගරයට, විශේෂයෙන් ලංකාවට එල්ල වූ ජපන් ප්‍රහාර යුද්ධයේ භයානකම අවස්ථාව ලෙස, වින්ස්ටන්ට් චර්චිල් සඳහන් කළ අතර, ඒ මඟින් බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයට ඉන්දීය සාගරයේ වැදගත්කම පෙන්වා දුන්නා. බ්‍රිතාන්‍ය නාවික ප්‍රහාරක යාත්‍රාවලට ජපාන ජාතිකයන් ප්‍රහාර එල්ල කර ගිල්ලා දැමුවා මිස, වෙනත් සරල කාරණයක් හේතුවෙන් ඉන්දීය සාගරය තුළ නාවික ප්‍රහාරක යාත්‍රාවලට ප්‍රහාර එල්ල නොවූ බව ආචාර්ය බාලක්‍රිෂ්ණන් මහතා සමඟ කතා කරමින් සිටි අවස්ථාවේ ඔහු ප්‍රකාශ කළා.
“ඒ වගේම ඔබ සිදු කරන සාකච්ඡා සඳහා වැදගත් වනු ඇතැයි මා සිතන වැදගත් ප්‍රවණතා කිහිපයක් සඳහන් කිරීමට මම කැමතියි. පළමුව: ඓතිහාසික පසුබිම පිළිබඳ සඳහන් කළ හොත් ඉන්දීය සාගරය බහුධ්‍රැවීය වන අතර, එය තනි බලයක ආධිපත්‍යයට එරෙහි වී තිබෙනවා. මේ බහුධ්‍රැවීයතාව ඉන්දීය සාගර කලාපයේ සහ එහි ජනතාවගේ සාරය පිළිබිඹු කරනවා.
“ආසියාව යටත්විජිතවාදයෙන් මිදෙන අවස්ථාවේ ආසියාවේ අලුතින් ස්වාධීන රටවල් වූ එනම්, ලංකාව, ඉන්දියාව, ඉන්දුනීසියාව, බුරුමය සහ පාකිස්තානය එක්ව 1955දී යටත්විජිතවාදයට සියලු ආකාරවලින් විරුද්ධ වීමේ අරමුණින් බැන්ඩුං සමුළුව කැඳවූවා. මහා බලවතුන්ගේ එදිරිවාදිකම්වලට විරුද්ධ වීමේ මෙම සමුළුවේ ප්‍රකාශය අනතුරුව නොබැඳි ජාතීන්ගේ ව්‍යාපාරය නිර්මාණය කළා. එතැන් සිට ඉන්දීය සාගර කලාපය බැන්ඩුං ප්‍රකාශය මත පිහිටා කටයුතු කරනු ලැබුවා. එය කිසි දිනෙක දෙවැනි ලෝක යුද්ධයෙන් පසු ආසියා පැසිෆික් කලාපයේ එක්සත් ජනපදය විසින් අනුගමනය කරන ලද සන්ධාන ජාලයේ (US Hub and Spoke System) කොටසක් වී නැහැ.
“පසුගිය දශක දෙක තුළ ඉන්දීය සාගර කලාපයේ රටවල විවිධ රාමු බිහි වීම සහ විවිධ ප්‍රතිපත්තිමය ස්ථාවරයන්, නැඹුරුතා සහ රාමු සකස් කරමින් සිදු වන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ක්‍රියාකාරකම් රැල්ලක් දැකගැනීමට හැකි වුණා. එමඟින් කිසිදු තනි, පරමාදර්ශී භූ දේශපාලන ව්‍යූහයක් මතු වී නැති බව පැහැදිලිව පෙනෙන අතර, ඒ වෙනුවට අපට ඉතිරිව ඇත්තේ විවිධ අර්ථ නිරූපණයන් සහිත මතභේදාත්මක දර්ශනයකි. මෙසේ මතු වී ඇති ප්‍රධාන රාමුවලට අමතරව ඉන්දය සාගර කලාපීය වටද්දර රටවල සංගමය (IORA), ඉන්දු පැසිෆික් (Indo-Pacific), එක් තීරයක් එක් මාවතක් වැඩසටහන (BRI), පංච බල ආරක්ෂක ගිවිසුම, ක්වාඩ් (QUAD) සහ බ්‍රික්ස් (BRICS) යන සංවිධානද ඊට ඇතුළත්. ආසියාන් කලාපීය සංසදය (ASEAN Regional Forum), ආසියානු සහයෝගිතා සංවාදය (ACD), බිම්ස්ටෙක් (BIMSTEC), සාර්ක් (SAARC), ගල්ෆ් සහයෝගිතා සභාව (GCC), අරාබි ලීගය, ඉස්ලාමීය සහයෝගිතා සංවිධානය (OIC), දකුණු අප්‍රිකානු සංවර්ධන ප්‍රජාව (SADC), නැඟෙනහිර අප්‍රිකානු ප්‍රජාව (EAC) සහ ෂැංහායි සහයෝගිතා සංවිධානය (SCO) ඇතුළු කලාපීය සංවිධානද පිහිටුවා තිබෙනවා. ඊට අමතරව අපට ආසියාවේ මුහුදු කොල්ලකෑම් හා සන්නද්ධ මංකොල්ලකෑම්වලට එරෙහිව සටන් කිරීමේ කලාපීය සහයෝගිතා ගිවිසුම (ReCAAP), ඉන්දීය සාගර නාවික සම්මන්ත්‍රණය (IONS), ජිබුටි චර්යාධර්ම සංග්‍රහය (Djibouti Code of Conduct), ඉන්දීය සාගරයේ ටූනා කොමිෂන් සභාව (IOTC), ඉන්දීය සාගර කොමිෂන් සභාව (IOC), MASE, කලාපීය තොරතුරු සම්මිශ්‍රණ මධ්‍යස්ථාන හතරක් (සිංගප්පූරුව, ඉන්දියාව, සීෂෙල්ස් හා මැඩගස්කරය) සහ සෝමාලියාවේ වෙරළට ඔබ්බෙන් මුහුදු කොල්ලකෑම් පිළිබඳ සම්බන්ධතා කණ්ඩායම (CGPCS) ඇතුළු විශේෂිත සහයෝගිතා ක්ෂේත්‍ර සම්බන්ධ මෙහෙයුම් විධිවිධාන තිබෙනවා.
“මේ රාමු සහ කණ්ඩායම් සමඟ, බල තුලනය සහ සන්ධාන නැවත අර්ථකථනය කරන ඉන්දීය සාගරයේ මිලිටරිකරණයෙහි වැඩි වීමක්ද අපට දක්නට ලැබෙනවා. සමුද්‍රීය අවකාශය තුළ ඉන්දියාව, අමෙරිකා එක්සත් ජනපදය, ඔස්ට්‍රේලියාව, එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය, සවුදි අරාබිය සහ චීනය සමඟ නාවික ක්‍රියාකාරකම්වල ගොඩනැඟීමක් අපට දක්නට ලැබෙනවා. එබැවින් මහා බලවතුන් අතර සමබරතාව පවත්වාගැනීම වඩවඩාත් සංකීර්ණ කාර්යයක් බවට පත් වෙමින් තිබෙනවා. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, මුහුදුබඩ රාජ්‍ය සඳහා උපායශීලි වීමට පවතින ඉඩකඩ වේගයෙන් අඩු වෙමින් පවතින අතර, ඉන්දීය සාගර කලාපයේ මේ එදිරිවාදිකම් තීව්‍ර වෙමින් දේශපාලන, ආර්ථික සහ ආරක්ෂක ගැටලු සම්බන්ධයෙන් තීරණ ගැනීම දක්වා එය විහිද යනවා.
“එක් දෙයක් වෙනුවට තවත් දෙයක් තෝරාගැනීමේ ප්‍රශ්නය නිරන්තරයෙන් අප වෙත පවතිනවා. දෙවනුව, භූදේශපාලනික වර්ධනයන් නිසා බටහිර ඉන්දීය සාගරයේ උපායමාර්ගික වැදගත්කම වසර හතරකට පෙර නොසිතූ ලෙස වැඩි වී තිබෙනවා. මේ නිසා භූදේශපාලන අවධානය ඉන්දීය සාගරය දෙසට යොමු වෙනවා.
යුක්රේන යුද්ධය සහ රුසියාවට එරෙහිව බටහිර විසින් පැනවූ සම්බාධක නිසා චීනයේ සහ බටහිර ඉන්දීය සාගරයේ සම්පත්වලින් පොහොසත් ආර්ථිකයන් තුළ නව වෙළෙඳපොළවල් සොයාගැනීමට හේතු වී තිබෙනවා. උදාහරණයක් වශයෙන් රුසියානු බොරතෙල් පිරිපහදු කරනු ලබන්නේ ගල්ෆ් කලාපයේ පිරිපහදුවලයි. ලන්ඩන්හි පැවති ඒකාධිකාරීන්ගේ මූල්‍ය මධ්‍යස්ථානය ඩුබායි වෙත විතැන්ව තිබෙනවා. රුසියාව ඉරානය සමඟ සමීප මිත්‍රත්වයක් ගොඩනඟාගෙන තිබෙන අතර, එය ඩ්‍රෝන යානා සපයන වැදගත් මූලාශ්‍රයක් වෙනවා. රුසියාව මියන්මාරය සහ දකුණු අප්‍රිකාව ඇතුළු ඉන්දීය සාගරයේ රටවල් සමඟ නාවික අභ්‍යාස සිදු කරනවා. ඉරානය සහ සවුදි අරාබිය අතර විරසකය සුව කිරීමට චීනය ක්‍රියාකාරි භූමිකාවක් ඉටු කර තිබෙනවා. ඉරානය සහ එහි මිත්‍ර රටවල් බටහිර ආසියාවේ වැදගත් සක්‍රිය රටවල් බවට පත්ව තිබෙනවා. ෂැංහායි සහයෝගිතා සංවිධානය එහි සාමාජිකයන් ලෙස ඉන්දියාව, පාකිස්තානය සහ ඉරානය සිටින නිසා එහි පිටත සීමා ලෙස බටහිර ඉන්දීය සාගරය පවතිනවා. ගාසා යුද්ධයට සහාය දීමේදී එක්සත් ජනපදයේ අවවාදාත්මක විනිශ්චය එහි බලපෑම අඩු කරනවා.
“ඉන්දීය සාගරයේ ඉස්ලාමීය ආරුක්කුව බිහි කළ රටවල් අතර ඇති සතුරුකම, අමෙරිකා එක්සත් ජනපදය සහ මිත්‍රශීලි රජයන් අතර සමීප සබඳතාවක් ඇති වීම කෙටි කලකට වළක්වනු ඇත. රුසියානු, චීන සහ ඉරාන උපාය මාර්ග සාර්ථකව එක්සත් ජනපද ආධිපත්‍යයට පහර දෙමින් සිටින අතර, එමඟින් එක්සත් ජනපදය තවදුරටත් දුර්වල කරයි. එබැවින් ඉන්දීය සාගරයේ ස්ථාවරත්වය සඳහා වසර 5ක් ඇතුළත ස්වාධීන පලස්තීන රාජ්‍යය පිහිටුවීම සහ ඊශ්‍රායල් රාජ්‍යයේ ආරක්ෂාව සහතික කිරීම යන ක්‍රියාමාර්ග ඔස්සේ ගාසා යුද්ධය ඉක්මනින් අවසන් කිරීම අවශ්‍ය වෙනවා.
“තෙවනුව: යේමනය පදනම් කරගත් හවුති කැරලිකරුවන් විසින් වාණිජ යාත්‍රාවලට මෑතකදී එල්ල කරන ලද ප්‍රහාර නාවික ගමනාගමනයේ නිදහසට අභියෝගයක් වනවා. අප සූවස් ඇළ, රතු මුහුද, බබ්-එල්-මැන්ඩෙබ් සහ ඒඩන් බොක්ක සඳහා ප්රවේශ වීම සහ ඒ හරහා ගමනාගමනය සහතික කළ යුතුයි. ඊට අමතරව, අපට නැවත වරක් සෝමාලියානු මුහුදු කොල්ලකරුවන්ගේ තර්ජනයට මුහුණ දීමට සිදු වී තිබෙනවා. මුහුද යට කේබල්වල ආරක්ෂාව සහ වැදගත් යටිතල පහසුකම්ද තර්ජනයන්ට ලක් වී තිබෙනවා. ඉන්දීය සාගරය තුළ සිදු වන මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම් සහ මිනිස් ජාවාරම් ඉහළ ගොස් තිබෙනවා. නීති විරෝධි, වාර්තා නොකළ සහ නියාමනය නොකළ (IUU) මසුන් ඇල්ලීම තවමත් සිදු වනවා. මේ තර්ජන නාවික ගමනාගමනයේ නිදහසට අභියෝග එල්ල කරනවා. ඉන්දීය සාගරයේ නාවික ගමනාගමනයේ නිදහස පිළිබඳ අප නැවත අවධානය යොමු කළ යුතු අතර, ඉන්දීය සාගරයට අයත් රටවල නිදහස පිළිබඳ සාකච්ඡා නැවත ආරම්භ කිරීමට ශ්‍රී ලංකාව ඉදිරිපත් වෙනවා.
“සිව්වැනි කාරණය: සම්බන්ධතාව පුළුල් කිරීමයි. 2050 වසර වන විට ඉන්දියාව සහ ඉන්දුනීසියාව වැනි රටවල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය අට ගුණයකින් ඉහළ යනු ඇති බවට පුරෝකථනය කර තිබෙනවා. දකුණු සහ බටහිර ආසියාවේ අනෙකුත් සමහර රටවලද මෙවැනිම වර්ධනයක් සිදු විය හැකි බව අපේක්ෂිතයි. මේ නිසා අතිරේක වරාය ධාරිතා මෙන්ම නව ප්‍රවාහන මාර්ගද අවශ්‍ය වෙනවා. සූවස් ඇළද ප්‍රමාණවත් නොවනු ඇති. මේ නිසා ඉන්දියාවේ නව සම්බන්ධතා මුලපිරීම් ද්විත්වය පිළිබඳ අප සතුටු වෙනවා. ඉන් පළමුවැන්න: ඉන්දියාවේ මුම්බායි සිට ඉරානය හරහා රුසියාව දක්වා යන තීරය සහ ඉන්දියාවේ මුම්බායි සිට මැදපෙරදිග හරහා යුරෝපය දක්වා යන තීරයයි. මීට සමානව බෙංගාල බොක්ක ආශ්‍රිතවද සම්බන්ධතා මුලපිරීම් සිදු වෙමින් පවතිනවා. බටහිර චීනයට ප්රවේශ වීමේ අවකාශය සලසමින් චොංක්විං සහ ක්‍යවුක්ෆියු දක්වා දිවෙන තීරයේ වැඩ කටයුතු ආරම්භ කර තිබෙනවා. ක්‍රාහ් ගොඩබිම් පාලම ඔස්සේ සියම් බොක්ක සහ බෙංගාල බොක්ක අතර සම්බන්ධතාව ඇති කිරීමට තායිලන්තය සැලසුම් කරමින් සිටිනවා. ඉන්දියාව සහ ශ්‍රී ලංකාව, දකුණු ඉන්දියාවට කොළඹ සහ ත්‍රිකුණාමල වරාය සමඟ සම්බන්ධ විය හැකි වන අයුරින් ශ්‍රී ලංකාව කලාපීය සැපයුම් මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත් කිරීම සඳහා රටවල් දෙක අතර ගොඩබිම් සම්බන්ධතාව පිළිබඳ ශක්‍යතා අධ්‍යයන ආරම්භ කර තිබෙනවා.
“මේ වසරේ ඉන්දීය සාගර සමුළුවේ තේමාව බවට පත් වී ඇති ‘වඩාත් ස්ථාවර හා තිරසාර ඉන්දියානු සාගරයක් කරා’ යන්න අපගේ අවධානය යොමු විය යුතු ප්‍රධාන ක්ෂේත්‍ර දෙකක් ඉස්මතු කරනවා.
“මා පෙර විස්තර කළ ආකාරයට ප්‍රධාන වශයෙන් කලාපයේ ස්ථාවරත්වය පවත්වාගෙන යෑම ඉතා වැදගත්. ඒ හා සමානව බරපතළ, වඩාත් කඩිනමින් විසඳුම් සෙවිය හැකි කාරණයක් බවට දේශගුණික අර්බුදය පත්ව තිබෙනවා. ඉන්දීය සාගරය ලොව පුරා අනෙකුත් සාගරවලට වඩා ඉහළ වේගයකින් උණුසුම් වෙමින් පවතින බව විශේෂඥයන් අනාවරණය කර තිබෙනවා. මේ තත්ත්වය පැසිෆික් සාගරයට වඩා තුන් ගුණයකින් වැඩි වන බව ඇස්තමේන්තු කර තිබෙනවා. ඒ අනුව ඉන්දීය සාගර කලාපය පුරා වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල මුහුදු මට්ටම අඛණ්ඩව ඉහළ යන අතර, දරුණු වෙරළ ඛාදනයකට ලක් විය හැකියි. ඉන්දීය සාගරයේ ජල මට්ටමද වාර්ෂිකව මිලිමීටර් 3.7ක මට්ටමකින් ඉහළ යමින් පවතින අතර, එමඟින් ඇති වන මුහුදු විපත් වැළැක්විය නොහැකි වනු ඇති. ඉන්දීය සාගර කලාපයෙහි පවතින දූපත් රාජ්‍ය අවදානමට ලක් විය හැකි අතර, දේශගුණික විපර්යාසවල බලපෑම් අවම කිරීම සඳහා ඒ රාජ්‍යයන්ට ප්‍රමාණවත් සම්පත් සැපයිය යුතුයි. මුහුදේ සිදු වන වෙනස්වීම් මෝසම් සංවහන රටා කෙරෙහිද බලපාන අතර, ඉන්දීය සාගර කලාපය තුළ පවතින කෘෂිකර්මාන්තය හා ආහාර සුරක්ෂිතතාව කෙරෙහිද බලපානවා. එක් අතකින් ඒවා ජෛව විවිධත්වය කෙරෙහිද අනෙක් අතට මුහුදුබඩ ප්‍රදේශවල ජනතාවගේ ආහාර සහ ජීවනෝපාය කෙරෙහිද බලපානවා.
“ඉන්දීය සාගරය පරිසර විද්‍යාව සම්බන්ධයෙන්ද අවස්ථා නිර්මාණය කර තිබෙනවා. කාබන් සඳහා අපගේ විශාලතම අවශෝෂක ප්‍රදේශය ලෙස පමණක් නොව, එය වෙරළබඩ සුළං, සූර්ය සහ තරංග ශක්තිය හරහා දේශගුණික අර්බුදය අවම කිරීමේ හැකියාවද සපයනවා. මුහුදු පැළෑටි වගාව සහ කඩොලාන වගාව මඟින් අපට කාබන් අවශෝෂණය වැඩි කළ හැකියි. සාගරය අපගේ අනාගතය නිර්මාණය කරන බැවින් අපගේ සාගර සම්පත් තිරසර ලෙස ප්‍රයෝජනයට ගැනීම අපගේ පැවැත්ම සඳහා ඉතා වැදගත් වෙනවා.
“COP 28හිදී ශ්‍රී ලංකාව ප්‍රධාන මුලපිරීම් තුනක් යෝජනා කළා. ඉන්දීය සාගරයද ඇතුළත් වන නිවර්තන කලාපීය මුලපිරීම, ජාත්‍යන්තර දේශගුණික විපර්යාස විශ්වවිද්‍යාලය සහ දේශගුණික යුක්ති සංසදය එම යෝජනා 3යි. ඉන්දීය සාගර කලාපීය වටද්දර රටවල සංගමයේ (IORA) වත්මන් සභාපතිවරයා ලෙස ශ්‍රී ලංකාව ඉන්දීය සාගරය සහ දේශගුණික විපර්යාස අතර පවතින අන්තර් රඳා පැවැත්ම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරනවා.
දේශගුණික යුක්ති සංසදය මඟින් හානි හා පාඩු සඳහා මූල්‍යකරණය වේගවත් කිරීම අරමුණු කරන අතර, සමස්ත විසඳුමේ අත්‍යවශ්‍ය අංගයක් ලෙස ණය සාධාරණත්වය ඇතුළත්. දේශගුණික විපර්යාස අවම කිරීම් සහ අනුවර්තන මැදිහත්වීම් සඳහා වන ඕනෑම යෝජනාවකදී දේශගුණික අවදානමට ලක් විය හැකි සහ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් මුහුණ දෙන ණය සංරචකය සැලකිල්ලට ගත යුතුයි.
“අද අප සියලු දෙනා ජීවත් වන්නේ අවිනිශ්චිත කාලයකයි. දෙවැනි ලෝක සංග්‍රාමයේ සහ සීතල යුද්ධයේ අවසානයේ සිට අප විසින් ලබාගෙන තිබූ ස්ථාවරත්වය බිඳවැටෙමින් තිබෙනවා. බහුපාර්ශ්විකත්වය මෙන්ම ගෝලීයකරණයද අභියෝගයට ලක්ව තිබෙනවා.
දේශගුණික අර්බුදය ලොව පුරා වෙළෙඳාම සහ ආර්ථික සංවර්ධනය සඳහා වූ අපේක්ෂාවන්ට බලපානවා. එය ආහාර සුරක්ෂිතතාව, ජීවනෝපාය, සැපයුම් දාම, ජෛව විවිධත්වය සහ සමුද්‍රීය ප්‍රවාහනයටද බලපානවා. එක් පසෙකින් ගෝලීය වර්ධනයන් අපගේ ඉරණම තීරණය කරන තෙක් බලා සිටිය හැකියි. නැත හොත් අපට අපගේම ගමන් මඟ සකස් කරගැනීමට හැකියාව පවතිනවා. ඉන්දීය සාගරය භාවිත කරන්නන් අතර විශ්වාසය සහ පුරෝකථනය කිරීමේ හැකියාව ගොඩනැඟීම මෙන්ම සාගර තත්ත්වය පිළිබඳ දැනුවත්භාවය වැඩි දියුණු කිරීම මඟින් ආරක්ෂිත සාගර පරිසරයක් නිර්මාණය කිරීම ඉන්දීය සාගරයේ සාමය සහ ආරක්ෂාව පවත්වා ගැනීම සඳහා ප්‍රධාන වෙනවා. මේ වැදගත් කාර්යය භාර ගත හැකි ප්‍රධාන වේදිකාව වන්නේ ඉන්දීය සාගර කලාපීය වටද්දර රටවල සංගමය (IORA) යි.
“සාමකාමි සහ ආරක්ෂිත ඉන්දීය සාගරයක් සහතික කිරීම, වෙරළබඩ සහ මුහුදුබඩ රාජ්‍යයන්වල ආර්ථික හා සමාජීය ප්‍රතිලාභ සඳහා සාගර තිරසර ලෙස භාවිත කිරීමට පහසුකම් සපයනවා. එමෙන්ම ඉන්දීය සාගරය තුළ පවතින තීරණාත්මක ගැටලු විසඳාගැනීමට හැකි පුළුල් සැලැස්මක් අවශ්‍ය වෙනවා.
එක්සත් ජාතීන්ගේ සාගර නීතිය පිළිබඳ සම්මුතිය (1982) සහ ජාතික අධිකරණ බලයෙන් පිටත හෝ විවෘත සාගර ගිවිසුමෙන් පිටත සාගරයේ ජෛව විවිධත්වය සංරක්ෂණය කිරීම හා තිරසරව භාවිත කිරීම පිළිබඳ 2023දී සම්මත කරන ලද ගිවිසුම (BBNJ) ඇතුළුව එවැනි ව්‍යූහයක් ඇති කිරීම සඳහා අවශ්‍ය වන පදනම දැනටමත් පවතිනවා.
“නාවික හා ගුවන් ගමනාගමනයේ නිදහසට බාධාවක් සිදු නොවන වාණිජ්‍යමය කටයුතු පිළිබඳ චර්යාධර්ම සංග්‍රහයක් මෙන්ම දේශගුණ අර්බුදය සමඟ කටයුතු කිරීම හා ඉන්දියන් සාගරයේ තිරසර භාවිතය සම්බන්ධයෙන් සමාන මාර්ගෝපදේශ මූලධර්ම අවශ්‍ය වෙනවා. මේ පියවර ඉන්දීය සාගර කලාපය සඳහා පුළුල් කලාපීය සැලැස්මක් නිර්මාණය කිරීමට පරිවර්තනය කර ඇති බව සහතික කිරීම ඉන්දීය සාගර කලාපීය වටද්දර රටවල සංගමයේ (IORA) නායකයන්ට පමණක් කළ හැකි වෙනවා. ඒ වගකීම අප සතුව පවතිනවා.”
සත් වැනි ඉන්දීය සාගර සමුළුවට සහභාගි වීමට ඔස්ට්‍රේලියාවේ පර්ත් නුවර සංචාරයක යෙදුනු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා බටහිර ඔස්ට්‍රේලියාවේ ශ්‍රී ලංකා කොන්සල් කාර්යාලයේ නිරීක්ෂණ චාරිකාවක පෙරේදා (10) නිරත විය.
කොන්සල් කාර්යාලය වෙත පැමිණි ජනාධිපතිවරයා කොන්සල් ජනරාල් ආචාර්ය රොෂ් ජලග්ගේ මහතා සහ ප්‍රියංකා ගමගේ මහත්මිය විසින් ගෞරවයෙන් පිළිගනු ලැබීය. අනතුරුව ජනාධිපතිවරයා කොන්සල් ජනරාල් ඇතුළු එහි කාර්ය මණ්ඩලය සමඟ සුහද කතාබහකට එක් වූ අතර, ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය යළි ගොඩනැඟීමේ ක්‍රියාවලියේදී ඔවුන්ට දැක්විය හැකි සක්‍රිය දායකත්වය පිළිබඳව එහිදී පුළුල් අවධානයක් යොමු කෙරිණි.
කොන්සල් ජනරාල් ආචාර්ය රොෂ් ජලග්ගේ මහතා විසින් මෙහිදී ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා වෙත විශේෂ සිහිවටන තිළිණයක්ද පිළිගන්වනු ලැබීය. අනතුරුව ජනාධිපතිවරයා කොන්සල් ජනරාල් ඇතුළු කාර්ය මණ්ඩලය සමඟ සමූහ ඡායාරූපයකට ද පෙනී සිටියේය. ජාතික ආරක්ෂාව පිළිබඳ ජනාධිපති ජ්‍යෙෂ්ඨ උපදේශක හා ජනාධිපති කාර්ය මණ්ඩල ප්‍රධානි සාගල රත්නායක මහතාද මේ අවස්ථාවට එක් වී සිටියේය.
සමුළුවට එක්වූ ඇමැති ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා ඉන්දීය පෙට්‍රෝලියම් හා ස්වභාවික වායු හා නිවාස හා නාගරික සබඳතා ඇමැති ශ්‍රී හර්දීප් එස් පුරි (Shri Hardeep S Puri) මහතා මුණගැසුණු අවස්ථාව. ඉන්දියානු විදුලි මෝටර් රථ කර්මාන්තයේ සුවිසල් දියුණුවේ ප්‍රතිලාභ ලංකාවට අත්පත් කර දිය යුතු යැයි ප්‍රවාහන, මහාමාර්ග හා ජනමාධ්‍ය ඇමැති, ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා පැවැසීය. ඉන්දීය වාණිජ හා කර්මාන්ත පාරිභෝගික සබඳතා ඇමැති පියුශ් ගොයාල් (Piyush Goyal ) මහතාගේ විශේෂ ආරාධනය පරිදි, ඉන්දියාවේ නවදිල්ලි නුවර දී පැවැති “2024 භාරත් ජාත්‍යන්තර සංචරණ ප්‍රදර්ශනයේ (Bharat Mobility Expo 2024)” විශේෂ ආරාධිතයකු වශයෙන් එක් වූ ඇමැතිවරයා මේ බව සඳහන් කළේය.
තෙදිනක් පුරා පැවැති මෙම ප්‍රදර්ශනයට ඉන්දියානු සහ ජාත්‍යන්තර මෝටර් රථ වාහන නිෂ්පාදන සහ ව්‍යවසායක ක්ෂේත්‍රයේ ආයෝජකයන්, නව නිපැයුම්කරුවන් ඇතුළු විශාල පිරිසක් තම නිෂ්පාදන සහ නිර්මාණ ඉදිරිපත් කර තිබිණි.
සංචරණයේ අනාගතය උදෙසා ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රමුඛයන් එකම වේදිකාවක් තුළට ගැනීමේ සංකල්පය යටතේ මෙම ප්‍රදර්ශනය හා සමුළුව සංවිධාන කෙරුණු අතර ඒ සඳහා මෝටර් රථ වාහන හා ප්‍රවාහන ක්ෂේත්‍රයේ නිරත අටසීයකට අධික ප්‍රදර්ශකයන් පිරිසක් එක්ව සිටි අතර විදේශීය ප්‍රදර්ශකයන් පනහකට අධික පිරිසක් ද එක්ව සිටියහ. ප්‍රදර්ශනයට සමගාමීව විවිධ තේමාවන් ඔස්සේ ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රමුඛයන්ගේ සහභාගිත්වයෙන් සමුළු 20ක් සංවිධාන කර තිබිණි.
මෝටර් රථ වාහන ක්ෂේත්‍රයේ තාක්ෂණික විසඳුම්, ඉදිකිරීම් උපාංග උපකරණ දෙමුහුන් හා විද්‍යුත් රථවාහන ඇතුළු අංග රැසක් යටතේ මේ වෙනුවෙන් ප්‍රදර්ශන කුටි ඉදිරිපත් කර තිබූ අතර මෝටර් රථ වාහන ක්ෂේත්‍රයට අදාළව ඉන්දියාව ලබාගෙන ඇති සාර්ථකත්වය ලොවට විදහා දැක්වීමද මෙම ප්‍රදර්ශනයේ තවත් අරමුණක් විය.
අනාගත මෝටර් රථ ප්‍රවාහන ක්ෂේත්‍රයට ගැළපෙන ආකාරයෙන් ඉදිරිපත් කරන ලද තොරතුරු තාක්ෂණ සහ මෘදුකාංග නිෂ්පාදන රැසක් ද මෙහි දී එළිදැක්විනි.
එළැඹෙන මාර්තු මස ශ්‍රී ලංකාවේ පැවැත්වීමට නියමිත සංචරණ ප්‍රදර්ශනය සහ සමුළුව සඳහා මෙම ජාත්‍යන්තර ප්‍රදර්ශනයට එක්වූ ඉන්දීය සහ විදේශීය ආයෝජකයන්, නිෂ්පාදකයන් සහ ව්‍යවසායකයන් දායක කර ගැනීමද ඊට එක්වූ ඇමැති ආචාර්ය බන්දුල ගුණවර්ධන මහතාගේ අරමුණක් විය.
ශ්‍රී ලංකාව ඇතුළු බොහෝ රටවල සිය මෝටර් රථ වාහන නිෂ්පාදන ක්ෂේත්‍රයේ ආයෝජන සිදු කර ඇති සමාගම් රැසක අති නවීන මගී ප්‍රවාහන බස් රථ ඇතුළු නව නිෂ්පාදන නිරීක්‍ෂණයටද එක්වූ අතර ප්‍රමුඛ පෙළේ සමාගම් රැසක ප්‍රධානීන් සමඟ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රවාහන හා මහා මාර්ග ක්ෂේත්‍රයේ ආයෝජන අවස්ථාවන් පිළිබඳ ප්‍රදර්ශනයට එක් වූ ඇමැතිවරයා සාකච්ඡාවල ද නිරත විය.
පළමු ජයග්‍රහණය රට බංකොලොත්භාවයෙන් මුදා ගැනීම – ජනපති දඹුල්ලේදී කියයි
දෙවැන්න අස්වැසුම / තෙවැන්න රාජ්‍ය සේවකයන්ට වැටුප් වැඩි කිරීම
ඉඩම් අයිතිය ඉල්ලා ලෝකයේ විප්ලව රැසක් සිදු වුවද විප්ලවයකින් තොරවම මෙරට ජනතාවගේ ඉඩම් අයිතිය ලබා දීමට හැකිවීම වත්මන් ආණ්ඩුව ලැබූ සුවිශේෂී ජයග්‍රහණයක් බව ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා පැවැසීය.
වත්මන් ආණ්ඩුව ලැබූ පළමු ජයග්‍රහණය රට බංකොලොත්භාවයෙන් මුදා ගැනීම බව පෙන්වා දුන් ජනාධිපතිවරයා ලක්ෂ 20ක ජනතාවට ප්‍රතිලාභ සැලසෙන “අස්වැසුම” වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ රාජ්‍ය සේවකයන් ලක්ෂ 15කට වැටුප් වැඩි කිරීම අනෙකුත් ජයග්‍රහණ බව ද පෙන්වා දුන්නේය.
පාර්ලිමේන්තුවේ කොටසකගේ පමණක් සහාය ඇතිව වසර දෙකක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ රටේ ජනතාවගේ අභිවෘද්ධිය වෙනුවෙන් මෙවන් පුළුල් වැඩකොටසක් ඉටු කිරීමට ආණ්ඩුව සමත් වූවා නම් පාර්ලිමේන්තුවේ සියලුදෙනාගේ සහාය ඇතිව රට ඔසවා තැබිය හැක්කේ කුමන ස්ථානයකට ද කියා සියලුදෙනා සිතා බැලිය යුතු බව ජනාධිපතිවරයා පැවැසීය.
ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා මේ බව සඳහන් කර සිටියේ උරුමය වැඩසටහනේ පළමු අදියරට අදාළව නිදහස් ඔප්පු 10, 000ක් ගොවි ජනතාව වෙත ප්‍රදානය කිරීමට ඊයේ (05) පස්වරුවේ රන්ගිරි දඹුලු ක්‍රීඩාංගණයේ පැවැති උත්සවය අමතමිනි.
රජයේ ඉඩම් ආඥා පනත යටතේ එදා විදේශිකයන්ට ඉඩම් ලබා දුන්නා නම් ජනතාවට එම අයිතිය ලබාදීමට කිසිදු බාධාවක් තිබිය නොහැකි බව ද ජනාධිපතිවරයා මෙහිදී පෙන්වා දුන්නේය.
ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද 2024 අය-වැය යෝජනා අතර 08 වන යෝජනාව වූයේ “උරුමය වැඩසටහන මඟින් 1935 දී ඉඩම් සංවර්ධන ආඥා පනත යටතේ ගොවීන් වෙත බලපත්‍ර හා කොන්දේසි සහිත දීමනාපත්‍ර මත බැහැර කර ඇති රජයේ ඉඩම්වල පූර්ණ අයිතිය ගොවි ජනතාව වෙත ලබාදීමට අපේක්ෂා කර ඇත” යන්නයි.
ඒ අනුව මෙරට ජනතාවගේ දීර්ඝකාලීන අපේක්ෂාවක් ඉටු කරමින් තමා භුක්තිවිඳින ඉඩමේ සින්නක්කර අයිතිය ලබාදීමේ උරුමය වැඩසටහන ජනාධිපතිවරයාගේ මගපෙන්වීමෙන් දීපව්‍යාප්තව ක්‍රියාත්මක කිරීමට නියමිත අතර මෙවැනි ගොවි පවුල් ලක්ෂ 20ක ප්‍රමාණයක් අපේක්ෂිත ප්‍රතිලාභීන් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත. උරුමය වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක කිරීම වෙනුවෙන් 2024 අය-වැය යෝජනා යටතේ උරුමය රුපියල් බිලියන 02ක් වෙන් කර ඇත.
උරුමය වැඩසටහන යටතේ ඉඩම්වල පූර්ණ අයිතිය ඉල්ලුම් කරන අයදුම්කරුවන් සඳහා ප්‍රධාන අදියර 03ක් යටතේ නිදහස් දීමනාපත්‍ර ලබාදීමට නියමිතය. මෙම වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක කිරීමේ දී ප්‍රජාව වෙතින් ඉදිරිපත් වන ගැටලු සඳහා කඩිනම් විසඳුම් ලබා දීමට අදාළ ආයතන සම්බන්ධීකරණය කරමින් මෙහෙයවීමේ යන්ත්‍රණය කිරීම සඳහා ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලය යටතේ උරුමය මෙහෙයුම් ලේකම් කාර්යාලයක් ද ස්ථාපිත කර තිබේ.
සංකේතාත්මකව ගොවි ජනතාව වෙත ඉඩම් ඔප්පු බෙදාදීම ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අතින් මෙහිදී සිදු විය.
සහජ දක්ෂතාවන්ගෙන් හෙබි මෙරට ක්‍රිකට් ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන්ට ජාතික කණ්ඩායම නියෝජනය සඳහා සමාන අවස්ථා ලබා දීමේ අරමුණින් දියත් කළÓජාතික ක්‍රිකට් සංවර්ධන ගමන් මඟÓ ජාතික වැඩසටහනට සමගාමීව දඹුල්ල ක්‍රීඩාංගණයේ ස්ථාපිත කළ ‘විශිෂ්ටත්වයේ කේන්ද්‍රය” විවෘත කිරීමද මේ හා සමගාමීව ජනාධිපතිවරයා අතින් සිදු විය.
එමෙන්ම දඹුල්ල ක්‍රීඩාංගණ පරිශ්‍රයේ ඉදිකළ නව පිහිනුම් තටාකය විවෘත කළ ජනාධිපතිවරයා පිහිනුම් තටාකයේ ප්‍රායෝගික ක්‍රියාකාරකම් නිරීක්ෂණය කිරීමට ද එක් විය.
නව්‍යකරණය කරන ලද ක්‍රීඩාංගණ විදුලි ආලෝක පද්ධතිය විවෘත කෙරුණේ ද ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අතිනි.
මේ අතර රංගිරි දඹුල්ල ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගණයේ සහ ‘විශිෂ්ටත්වයේ කේන්ද්‍රය’ මාධ්‍ය මධ්‍යස්ථානයට, නව ප්‍රේක්ෂකාගාරයට සහ ගෘහස්ථ ක්‍රීඩාගාරය ඉදිකිරීම සඳහා මුල් ගල් තැබීම ද ජනාධිපතිවරයා අතින් සිදු විය.
මෙම උත්සව සභාව ඇමතූ ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා වැඩිදුරටත් මෙසේද පැවැසීය.
මේ මගේ රටයි, මා ඉපදුණ රටයි, මගේ උරුමය තහවුරු කළ රටයි. අද අප මෙතනට රැස් වී සිටින්නේ මේ රටේ ජනතාව ඉඩම් අයිතිය ලබා ගැනීමට කළ අරගලය අවසන් කිරීමටයි. ඒ වගේම අද අප මේ සහභාගි වන්නේ විප්ලවීය අවස්ථාවකට. ලක්ෂ 20කට ඉඩම් අයිතිය ලබාදීම අද සිදු වෙනවා. මම මෙය විප්ලවයක් කියා හඳුන්වන්නේ ඒ නිසයි. මෙම විප්ලවය භුක්ති විඳින්නේ රටේ ජනතාව. මේ ඉඩම් අයිතිය ලැබුණු විට ඔබ කිසිවකුට යටත් විය යුතු නැහැ. මන්ත්‍රීවරු, නිලධාරීන් පසුපස ගිහින් අනුමැතිය ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය නැහැ. ඉඩම තමන්ට අවශ්‍ය පරිදි සංවර්ධනය කළ හැකි අතර කිසිවකුට ඊට බලපෑම් එල්ල කරන්න බැහැ.
තමන්ට ලැබෙන මෙම අයිතිය ආරක්ෂා කර ගන්නා ලෙස මම සියලුදෙනාගෙන් ඉල්ලනවා. මෙම අයිතිය තමන්ට පමණක් නොව තමන්ගේ දරුවන්ටත් හිමි විය යුතුයි. මෙයින් නිසි ප්‍රයෝජන ලබා ගන්න ඔබ කටයුතු කළ යුතුයි. ඉඩම් අයිතිය ඉල්ලා ලෝකයේ විප්ලව ගණනාවක් ඇති වී තිබෙනවා. අද මේ රටේ කිසිදු විප්ලවයක් නොමැතිව ජනතාවට ඉඩම් අයිතිය ලබා දී තිබෙනවා.
බොහෝ දෙනෙක් සිතුවේ මෙය කළ නොහැකි දෙයක් ලෙසයි. නමුත් අපේ ආණ්ඩුව ඒ තීරණය ගෙන කටයුතු කළා. විශේෂයෙන්ම ගොවිතැන් කළ අයට මෙන්ම නිවාස ඉදි කරගත් සියලුදෙනාට ඒ ඉඩම් අයිතිය හිමි වෙනවා. ගොවිතැන් කටයුතුවල නිරතවන ඔබ සියලුදෙනාට මගේ ස්තූතිය පිරිනමනවා. මේ රටේ ආර්ථිකය ගොඩගැනීමට පසුගිය මහ කන්නයේත්, යල කන්නයේත් ඔබෙන් ලැබුණු සහයෝගය අමතක කරන්න බැහැ. අස්වැන්න සාර්ථක වුණා. ඒ තුළින් රටේ ආර්ථිකය ශක්තිමත් වුණා. ඒ වගේම මේ ඉඩම්වල නිවාස ඉදිකරගත් පිරිස ඉන්නවා. මම ඔවුන්ටද ස්තූතිවන්ත වෙනවා. මේ සියලුදෙනාට අපේ ස්තූතිය පිරිනමන්නේ මේ සින්නක්කර ඉඩම් අයිතිය ලබාදීම මඟින්.
මෙය ඓතිහාසික අවස්ථාවක්. සිංහල රජ සමයේත් ඔප්පු ක්‍රමයක් තිබුණේ නැහැ. ප්‍රභූවරුන්ට, නිලමේවරුන්ට සන්නස් මඟින් ඉඩම් ලබා දුන්නා. අනෙක් අයට වගා කටයුතු සඳහා ඉඩම් ලබා දුන්නා. ජනතාවට ස්ථීර ඔප්පු තිබුණේ නැහැ. මුඩු බිම් පනත යටතේ මේ සියල්ලම රජයට අයත් වුණා. වතු වෙනුවෙන් ඇතැම් ඉඩම් සුදු ජාතිකයන්ට පවරා දුන්නා. ජනතාවට කිසිවක් හිමි වුණේ නැහැ.
නමුත් ඩී.එස්. සේනානායක මැතිතුමා 1935 ඉඩම් සංවර්ධන ආඥා පනත මඟින් ගොවිතැන් කටයුතු සඳහා ජනතාවට ඉඩම් ලබාදීමට පියවර ගත්තා. ඉඩම් අත්පත් කරගැනීමේ පනත සමඟ ගම්මාන ව්‍යාප්ත කිරීමට ඉඩම් අත්පත් කර ගත්තා. නමුත් ඉඩමේ අයිතිය කිසිවකුට හිමි වූයේ නැහැ.
ඉන් පසුව වියළි කලාපවල ජනතාව පදිංචි කළා. ඒ සමඟ වී වගාව ආරම්භ කළා. වැඩියෙන්ම කුඹුරු තිබුණේ තෙත් කලාපයේ එම කුඹුරු දියුණු කිරීමට පිලිප් ගුණවර්ධන මැතිතුමා කුඹුරු පනත ගෙනාවා. එම අවස්ථාවේත් විශාල විරුද්ධත්වයක් ඇති වුණා. නමුත් එය ඉදිරියට ගෙන ගියා.
ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මැතිතුමා මහවැලි ව්‍යාපාරයෙන් තවත් අක්කර ලක්ෂ ගණනක් ජනතාවට ලබා දුන්නා. දැන් අප මෙම වැඩපිළිවෙළ ආරම්භ කර තිබෙනවා.
පසුගිය කාලයේ ගයන්ත කරුණාතිලක මහතා මේ වැඩපිළිවෙළ ආරම්භ කළ අවස්ථාවේ අලුත් නීතියක් ගේනවා කියලා එතුමාට විරුද්ධව නඩු දැම්මා. නමුත් මෙවර අලුත් නීති බලන්න ගියේ නැහැ. රජයේ ඉඩම් ආඥා පනතින් සුදු ජාතිකයන්ට ඉඩම් ලබා දුන්නා නම්, ආයෝජකයන්ට සින්නක්කර ඉඩම් අයිතිය ලබා දුන්නා නම් ජනතාවට එම අයිතිය ලබා දීමට නොහැකි ඇයි.
එදා ආයෝජකයන්ට ඉඩම් ලබා දීමට භාවිත කළ ආඥා පනතින් අපි අද ඔබ සියලුදෙනාට සින්නක්කර ඉඩම් අයිතිය ලබා දෙනවා. නැවත අධිකරණයට යන්න අවශ්‍ය නැහැ. මෙම වැඩපිළිවෙළ ඓතිහාසිකයි. විප්ලවවාදීයි. ආසියාවේ ඉඩම් අයිතිය ලබා දී තිබෙන්නේ ජපානය සහ දකුණු කොරියාව පමණයි. අද අපේ රටේ ජනතාවට එම අයිතිය ලබා දී තිබෙනවා.
මේ වැඩ කටයුත්ත සෑම ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයකම කඩිනමින් ක්‍රියාත්මක කිරීමට මම උපදෙස් ලබා දී තිබෙනවා. ඒ සඳහා පක්ෂ භේදයකින් තොරව එකතුවන ලෙස සියලු මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිනවා.
මේ ආණ්ඩුව ලංකාවේ මෙතෙක් බිහි නොවූ ආණ්ඩුවක් බව කිව යුතුයි. අසීරු කාලයේ වගකීම් ගත හැකි සියලුදෙනා ඒ සමඟ එකතු වුණා. විවිධ පක්ෂ ඒ අතර සිටියා. අපි කොටසක් එක්ව ආණ්ඩුව හැදුවා. හැම පක්ෂයකම කොටසක් කැඩී වෙනත් පක්ෂවලට ගියා. එලෙස ගොඩනඟාගත් ආණ්ඩුවක් මඟින් රට ගොඩනැඟීමේ අභියෝගයට අප මුහුණ දුන්නා.
අපේ රට දැන් ක්‍රමයෙන් යථා තත්ත්වයට පත් වෙමින් තිබෙනවා. මේ රටේ ජනතාව දුක් විඳි බව මම පිළිගන්නවා. තවමත් සමහරු දුක් විඳිනවා. මේ සියලු ජනතාවට අපට හැකි අයුරින් සහන ලබා දුන්නා. ඒ සඳහා අපි අස්වැසුම වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක කළා. ඒ වගේම රජයේ සේවකයන්ගේ වැටුප් වැඩි කිරීමට කටයුතු කළා. අප තවම බංකොලොත්භාවයෙන් නිදහස් වුණා විතරයි. තෙවන පියවර ලෙස ජනතාවට මෙම සින්නක්කර ඉඩම් අයිතිය ලබා දීමට කටයුතු කර තිබෙනවා. මේ ආර්ථික අසීරුතාවයන් හමුවේ අප මෙම කටයුතු සිදු කරනවා නම් ඉදිරියේදී රටේ ආර්ථිකය ශක්තිමත් වීමෙන් පසු කළ නොහැක්කේ මොනවද කියලා මම අහන්න කැමතියි.
අපි ආරම්භ කළ මේ ගමන ඉදිරියට ගිය හොත් 2025 වසරේ දී 5%ක ආර්ථික වර්ධනයක් ලබා ගැනීමට හැකියාව තිබෙනවා. අපි සියලුදෙනා එකතු වුණේ රට බේර ගන්න. එහිදී අප පක්ෂ දේශපාලනයක නිරත වුණේ නැහැ. එහෙම වුණා නම් මෙම සාර්ථකත්වය ලබා ගන්න බැහැ. මම සියලුදෙනාගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ මේ වැඩකටයුතු කරගෙන යාමට අප සමඟ එකතු වෙන්න කියලයි.
අපි හිතන්න ඕන අපි ගැන නෙවෙයි. රටේ ජනතාවගේ අනාගතය පිළිබඳයි. අපි එකතුවෙලා රටේ ජනතාවගෙන් ලක්ෂ 20කට ඉඩම් අයිතිය ලබා දී තිබෙනවා. තවත් ලක්ෂ 20කට අස්වැසුම ප්‍රතිලාභ ලබා දී තිබෙනවා. ලක්ෂ 15කට වැටුප් වැඩිකර තිබෙනවා. සංචාරක ව්‍යාපාරය දියුණු කර ආදායම් මාර්ග ඇති කර තිබෙනවා. පාර්ලිමේන්තුවේ එක් කණ්ඩායමක් ලෙස මෙතරම් විශාල වැඩකොටසක් කළ හැකි නම් පාර්ලිමේන්තුවේ සියලුදෙනා එකතු වුණොත් මොනවද කරන්න බැරි කියලා සියලුදෙනා සිතිය යුතුයි. අප එම මාර්ගයේ යා යුතුයි.
ඉදිරියේ දී මේ රට දියුණු කිරීමට අවශ්‍ය තවත් නීති ගෙන ඒමට අප බලාපොරොත්තු වෙනවා. අපි සියලුදෙනා එකතුව ඉදිරියට යමු. කෘෂි කර්මාන්තය නවීකරණය කිරීම හරහා දැවැන්ත කෘෂි විප්ලවයක් රටේ සිදු වෙනවා.
අපිට නැවත ණය වෙන්න බැහැ. අපට නැවත හිඟන ජාතියක් වෙන්න බැහැ. අපේ අභිමානය ආරක්ෂා කරගත යුතුයි. අපි සියලුදෙනා එක්ව මේ ගමන යා යුතුයි.
අද ඔබ මේ රටේ අයිතිකරුවන්. ඒ බව මතක තබා ගනිමින් අභිමානයෙන් කටයුතු කරන ලෙස සියලුදෙනාගෙන් ඉල්ලා සිටිමින් මම ඔබ සියලුදෙනාට සුබ පතනවා.
අග්රාමාත්ය දිනේෂ් ගුණවර්ධන මහතා,
මාතලේ කැරැල්ලෙන් පසුව මෙරටට පැමිණි විදේශීය පාලකයන් අපේ ඉඩම් උදුර ගත්තා. අපේ ස්වයංපෝෂිත ආර්ථිකය එයින් කඩා වැටුණා. එයින් නැඟිටින ගමනකට අපේ රටේ නිදහස් සටන් භූමිය පෙරමුණ ගත්තා. මේ උදාවී තිබෙන්නේ එවැනි අභියෝගාත්මක උරුමයක් දිනා ගැනීමේ සටනෙන් පටන් ගත් උරුමය යළිත් ලක්ෂ විස්සක ජනතාවට ලබාදීමේ අවස්ථාවයි. ඒ වෙනුවෙන් ජනාධිපතිතුමාගේ අරමුණු සාක්ෂාත් කිරීමට එක් වුණු ඉඩම් අමාත්‍යවරයා ඇතුළු සියලු නිලධාරීන් මහඟු කර්තව්‍යයක් ඉටුකළා.
දඹුලු පුරවරයේ ඓතිහාසික බව ඉතිහාසයට පමණක් නොව ලොවට අසමසම ලෙස කියාපාන්නට පුළුවන්. දඹුල්ල, සීගිරිය වැනි කේන්ද්‍රවලින් පෝෂණය වූ මෙම භූමිය අද මෙම වැඩසටහන ආරම්භ කිරීමට තෝරාගැනීමෙන් යළිත් සිහිපත් කරන්නේ අපේ ඒ උරුමයයි. දේශයේ අභිමානයයි.
රට පුරා ජනතාව ආහාර හිඟයෙන් පෙළුණු මොහොතක ජනාධිපතිතුමාගේ ආරාධනයෙන් හා මැදිහත්වීමෙන් ගොවි ජනතාව යළි මේ රට ස්වයංපෝෂිත කිරීමට දායක වුණා.
රජයේ ඉඩම් ලබා දී ඔබගෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ ඒ උත්තුංග කර්තව්‍ය ශක්තිමත්ව ඉදිරියට ගෙනයාමටයි. ඒ වෙනුවෙන් කැපවීම ඔබ සියලුදෙනාගේ වගකීමයි. අද මේ ලබාගන්නා ඔප්පුව සුළු දෙයක් කොට තකන්න එපා.
සංචාරක, ඉඩම්, ක්‍රීඩා හා යෞවන කටයුතු අමාත්‍ය හරින් ප්‍රනාන්දු මහතා
හිටපු ඉඩම් අමාත්‍යවරුන් සියලුදෙනා මම මෙහිදී ගෞරවයෙන් සිහිපත් කරනවා. එහිදී ජනතාවට ඉඩම් අයිතිය ලබාදීම පිළිබඳ 2015 ආණ්ඩුවට කැබිනට් පත්‍රිකාවක් ඉදිරිපත් කළ ගයන්ත කරුණාතිලක අමාත්‍යවරයා විශේෂයෙන් සිහිපත් කළ යුතුයි. එය ක්‍රියාත්මක කිරීමට නොහැකි වුවත් ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ නායකත්වය යටතේ අද එය මල්ඵල ගැන්වී තිබෙනවා. එබැවින් අද දිනය මෙරට ඉතිහාසයේ ලියවිය යුතු දිනයක් බව මම ප්‍රකාශ කරන්න කැමතියි.
එදා ඩී.එස්. සේනානායක මැතිතුමා මේ රටේ ජනතාවගේ ඉඩම් අයිතිය තහවුරු කළේත් ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මැතිතුමා ජනතාවට ඉඩම් ලබා දුන්නෙත් රටේ ජනතාවට ඉඩම් අයිතිය ලබාදීමේ වැදගත්කම හඳුනාගත් නිසයි.
ඒ වගේ නිදහසින් පසු ජනතාව විශාල පිරිසකට එකවර සින්නක්කර ඉඩම් අයිතිය හිමිවූ එකම අවස්ථාව ලෙස මෙම අවස්ථාව සඳහන් කළ හැකියි. මේ සඳහා කැපවී කටයුතු කළ සියලුදෙනාට මගේ ස්තූතිය පිරිනමනවා.
මහා සංඝරත්නය ප්‍රමුඛ ආගමික නායකයන්, අමාත්‍යවරුන් වන නිමල් සිරිපාල ද සිල්වා, ප්‍රසන්න රණතුංග, ටිරාන් අලස්, ඩග්ලස් දේවානන්දා මහින්ද අමරවීර රාජ්‍ය අමාත්‍යවරුන් වන ප්‍රමිත බණ්ඩාර තෙන්නකෝන්, රංජිත් සියඹලාපිටිය, රෝහණ දිසානායක, චාමර සම්පත් දසනායක, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් වන ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන්, එස්. එම්. චන්ද්‍රසේන, වඩිවේල් සුරේෂ්, වජිර අබේවර්ධන, ගයන්ත කරුණාතිලක, නාලක කෝට්ටේගොඩ, මාතලේ එජාප ප්‍රධාන සංවිධායක ප්‍රියාන් විජේරත්න යන මහත්වරුන් ද, මධ්‍යම පළාත් ආණ්ඩුකාර ලලිත් යූ ගමගේ මහතා ඇතුළු ආණ්ඩුකාරවරුන් ද, ජනාධිපති කාර්ය මණ්ඩල ප්‍රධානි සාගල රත්නායක, ජනාධිපති ලේකම් සමන් ඒකනායක, ඉඩම් කොමසාරිස් ජනරාල් බන්ධුල ජයසිංහ, ජනාධිපති වෘත්තිය සමිති අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් සමන් රත්නප්‍රිය යන මහත්වරුන් සහ අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරු, පළාත් ලේකම්වරුන්, දිස්ත්‍රික් ලේකම්වරුන්, ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරුන් ඇතුළු නිලධාරීන් සහ ඉඩම් ඔප්පුලාභීන් විශාල පිරිසක් මෙම අවස්ථාවට එක්ව සිටියහ.
ශ්‍රී ලංකාවේ 76 වැනි ජාතික නිදහස් උළෙලේ විශේෂ අමුත්තා වශයෙන් සහභාගි වූ තායිලන්ත අගමැති ශ්‍රෙත්ථා තවිසින් මහතා සාර්ථක සංචාරයකින් අනතුරුව ඊයේ (04) පස්වරුවේ මෙරටින් නික්ම ගියේය. පෙරේදා (03) පස්වරුවේ මෙරටට පැමිණි තායිලන්ත අගමැතිවරයා ශ්‍රී ලංකාව සහ තායිලන්තය අතර වෙළෙඳ සහ ආයෝජන සබඳතා ශක්තිමත් කෙරෙන නිදහස් වෙළෙඳ ගිවිසුමට අත්සන් තැබීමට එක්වූ අතර අනතුරුව ශ්‍රී ලංකා ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා සමඟ ජනාධිපති කාර්යාලයේදී ද්වීපාර්ශ්වික සාකච්ඡාවකට ද සහභාගි විය. එහිදී දෙරට අතර වෙළෙඳ, ආයෝජන, සංස්කෘතික, ආර්ථික, ගුවන් සේවා, නාවික ඇතුළු ක්ෂේත්‍ර රැසක සබඳතා තවදුරටත් ශක්තිමත් කර ගැනීම සම්බන්ධයෙන් විශේෂ අවධානය යොමු කළ අතර දෙරටටම වාසි සැලසෙන අයුරින් එක් එක් ක්ෂේත්‍ර සම්බන්ධයෙන් අවබෝධතා ගිවිසුම්වලට අත්සන් තැබීම ද සිදුවිය. මීට අමතරව, දෙපාර්ශ්වය, 1950 වසරේදී දෙරට අතර අත්සන් තැබුණු ගුවන් සේවා ගිවිසුම අලුත් කළ අතර මැණික් හා ස්වර්ණාභරණ ක්ෂේත්‍රයේ අවබෝධතා ගිවිසුමකට එළැඹිණි. තායි අග්‍රාමාත්‍යවරයා සමඟ එරට නියෝජ්‍ය අග්රාමාත්ය හා වාණිජ අමාත්‍යවරයා, නියෝජ්‍ය විදේශ අමාත්‍යවරයා, විදේශ ලේකම්වරයා හා තායි රජයේ අනෙකුත් ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජිතයෝ මෙන්ම ඉහළ පෙළේ ව්‍යාපාරික නියෝජිත පිරිසක් ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරය කළහ. තායිලන්තයේ නියෝජ්‍ය අග්රාමාත්ය සහ වාණිජ අමාත්‍ය ෆුම්තාම් වෙචයචායි සහ ශ්‍රී ලංකාවේ වෙළෙඳ, වාණිජ හා ආහාර සුරක්ෂිතතා අමාත්‍ය නලින් ප්‍රනාන්දු යන මහත්වරුන් විසින් ඓතිහාසික ශ්‍රී ලංකා – තායිලන්ත නිදහස් වෙළෙඳ ගිවිසුමට අත්සන් තබනු ලැබීම තායිලන්ත අග්‍රාමාත්‍යවරයාගේ සහ ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ මහතාගේ නිරීක්ෂණයට ලක් විය. දෙරට අතර වෙළෙඳ සහ ආයෝජන සබඳතා වර්ධනය කිරීම සඳහා මෙම නිදහස් වෙළෙඳ ගිවිසුමෙන් ශක්තිමත් පිටිවහලක් ලැබෙනු ඇතැයි අපේක්ෂිතය.
ථෙරවාද බුදුසමයෙන් සවිමත් වන පොදු ඓතිහාසික හා සංස්කෘතික සබඳතා පිළිබඳ අවධානය යොමු කළ දෙපාර්ශ්වය, ශ්‍රී ලංකාව සහ තායිලන්තය අතර ආගමික හා සංස්කෘතික සබඳතා තවදුරටත් ශක්තිමත් කිරීමට ගිවිස ගත්හ. සමුද්‍රීය සම්බන්ධතා විෂයෙහි, තායි බිම් සේතු ව්‍යාපෘතිය සහ ශ්‍රී ලංකාවේ වර්තමාන වරාය සංවර්ධන වැඩ කටයුතු සම්බන්ධයෙන් සාකච්ඡා පැවැත්විණි. ශ්‍රී ලංකාවේ සහ තායිලන්තයේ භූක්‍රමෝපායික පිහිටීම් සම්බන්ධයෙන් සලකා බලන කල, සමුද්‍රීය සම්බන්ධතා වැදගත් අනාගත සහයෝගිතා ක්ෂේත්‍රයක් වශයෙන් සැලැකිල්ලට ගැනිණි. සිය සංචාරය අවසන් කොට ශ්‍රී ලංකාවෙන් පිටව යන අග්රාමාත්ය ශ්‍රෙත්ථා තවිසින් මහතාට සහ නියෝජිත පිරිසට, විදේශ කටයුතු අමාත්‍ය එම්.යූ.එම්. අලි සබ්රි මහතා ගුවන්තොටුපොළේදී උණුසුම් ලෙස සමු දුන්නේය.
